| Tez Türü | Doktora |
| Ülke | Türkiye |
| Kurum/Üniversite | Kafkas Üniversitesi |
| Enstitü | Sağlık Bilimleri Enstitüsü |
| Anabilimdalı | Hemşirelik Ana Bilim Dalı |
| Tez Onay Yılı | 2024 |
| Öğrenci Adı ve Soyadı | Nilüfer KIRANŞAL |
| Tez Danışmanı | DOÇ. FADİME KAYA SOYLU |
| Türkçe Özet | Bu çalışma, bakım personeline yönelik hazırlanan bilinçli farkındalığı geliştirme psikoeğitim programının bilinçli farkındalık, iş stresi ve merhamet yorgunluğu üzerine etkisini belirleme amacıyla ön test, son test ve kontrol gruplu seçkisiz deneysel desende yapıldı. Araştırmanın evrenini Kars il merkezinde bulunan T.C. Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına Bağlı Engelsiz Yaşam Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi, Kars Halime Arslan Yıldız Çocuk Evleri Koordinasyon Merkezi, Kars Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi ve Kars Gündüzlü Bakım Merkezi'nde çalışan 74 bakım personeli oluşturdu. Örneklemini 20 deney ve 25 kontrol grubu olmak üzere toplam 45 bakım personeli oluşturdu. Veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Bilinçli Farkındalık Ölçeği, Genel İş Stresi Ölçeği ve Merhamet Yorgunluğu Ölçeği-Kısa Form kullanıldı. Deney grubuna 9 hafta süre ile Bilinçli Farkındalığı Geliştirme Psikoeğitim Programı (BİFGEP) uygulandı. Araştırmada veri analizinde tanımlayıcı istatistiksel metotlar (sayı, yüzde, ortalama, standart sapma), bağımsız örneklem t testi ve tekrarlı ölçümlerde varyans analizi kullanıldı. Deney ve kontrol gruplarında grup içi değerlendirmelerde Bilinçli Farkındalık Ölçeği, Genel İş Stresi Ölçeği ve Merhamet Yorgunluğu Ölçeği-Kısa Formu düzeylerinde istatristiksel açıdan anlamlı bir fark olmadığı belirlendi (p>0,05). Deney ve kontrol grupları arasında son test için Bilinçli Farkındalık Ölçeği, Merhamet Yorgunluğu Ölçeği-Kısa Formu ve Mesleki Tükenmişlik alt boyutunda istatistiksel açıdan anlamlı fark olduğu belirlendi (p<0,05). Deney ve kontrol grupları arasında son test için Genel İş Stresi Ölçeği düzeyinde istatistiksel açıdan anlamlı bir fark olmadığı belirlendi (p>0,05). Deney ve kontrol grupları arasında izlem testi için Bilinçli Farkındalık Ölçeği, Genel İş Stresi Ölçeği ve Merhamet Yorgunluğu Ölçeği-Kısa Formu düzeylerinde istatistiksel açıdan anlamlı bir fark olmadığı belirlendi (p>0,05). Bu çalışmada BİFGEP'in bakım personelinde bilinçli farkındalığı geliştirdiği ve merhamet yorgunluğunu azalttığı belirlendi. Bu doğrultuda farkındalık temelli müdahalelerin bakım personelinde bilinçli farkındalığı artırma ve merhamet yorgunluğunu azaltma amaçlı kullanılması önerilmektedir. |
| İlgilizce Özet | This study is conducted by using a pre-test, post-test, and random experimental design with control group to determine the effect of the mindful attention awareness development psychoeducation program prepared for caregivers on mindful attention awareness, work stress, and compassion fatigue. The population of the research consists of 74 caregivers working at the Barrier-free Living Nursing and Rehabilitation Center, Kars Halime Arslan Yıldız Children's Home Coordination Center, Kars Elderly Care and Rehabilitation Center, Kars Day Care Center affiliated to T.R. Ministry of Family, Labor, and Social Services in Kars. The sample consists of 45 caregivers in total, who are 20 in the experimental group and 25 in the control group. The Personal Information Form, Mindful Attention Awareness Scale, General Work Stress Scale, and Compassion Fatigue-Short Scale are used as data collection tools. The Mindful Awareness Development Psychoeducation Program (MADP) has been applied to the experimental group for nine weeks. Descriptive statistical methods (number, percentage, mean, standard deviation), unpaired t-test, and analysis of variance in the repeated measures are used. It is found that there is no statistically significant difference in the levels of the Mindful Attention Awareness Scale, General Work Stress Scale, and Compassion Fatigue-Short Scale in within-group evaluations of the experimental and control groups (p>0.05). However, it is found that there is a statistically significant difference between the experimental and control groups for the post-test results of the Mindful Attention Awareness Scale, Compassion Fatigue-Short Scale, and the Job Burnout subdimension (p<0,05). There is no statistically significant difference between the experimental and control groups in terms of the General Work Stress Scale level for the post-test (p>0.05). There is no statistically significant difference between the groups for the follow-up test results of the Mindful Attention Awareness Scale, General Work Stress Scale, and Compassion Fatigue-Short Scale (p>0.05). This study found that MADP improved mindfulness and reduced compassion fatigue in caregivers. Therefore, the use of mindfulness-based interventions to increase mindfulness and reduce compassion fatigue in caregivers is recommended. |
