| Tez Türü | Tıpta Uzmanlık |
| Ülke | Türkiye |
| Kurum/Üniversite | Kafkas Üniversitesi |
| Enstitü | Tıp Fakültesi |
| Anabilimdalı | Adli Bilişim Ana Bilim Dalı |
| Tez Onay Yılı | 2024 |
| Öğrenci Adı ve Soyadı | Ayşe ÇAKIR |
| Tez Danışmanı | PROF. TİJEN ACAR |
| Türkçe Özet | Kars İl Merkezinde Çalışan Aile Hekimlerinin ve Kafkas Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Hastanesi Aile Hekimi Asistanlarının Meningokok, HPV, Rotavirüs Aşısı ile İlgili Bilgi Tutum ve Davranışlarının DeğerlendirilmesiAmaç: Bu çalışmanın amacı; Aile hekimlerinin ve Aile hekimi uzmanlığı öğrencilerinin meningokok, rotavirüs ve Hpv enfeksiyonu ve aşıları hakkında, bilgi düzeylerini, tutumlarını ve davranışlarını değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipte bir araştırmadır. Araştırma, 18.03.2023- 18.07.2023 tarihleri arasında Kars il merkezindeki Aile Sağlığı Merkezleri (ASM)'nde ve Kafkas Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Hastanesi Aile Hekimliği Kliniği'nde yürütülmüştür. Çalışmanın evrenini Kars il merkezindeki Aile Sağlığı Merkezleri (ASM)'nde çalışan aile hekimleri ve Kafkas Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Hastanesi'nde uzmanlık eğitimi alan aile hekimliği asistan doktorları oluşturmuştur. Kars il merkezinde çalışan toplamda 76 aile hekimi ve aile hekimliği uzmanlık eğitimi alan asistan doktordan araştırmaya katılmayı kabul eden 70 hekim araştırmaya dahil edilmiştir. Veri toplanması aşamasında, sosyodemografik özellikleri ve Hpv, Meningokok ve Rotavirüs enfeksiyonları ve aşıları hakkındaki bilgi, tutum ve davranış düzeyini sorgulayan toplam 36 sorudan oluşan anket formu araştırmacılar tarafından literatür eşliğinde hazırlanmıştır. Anket formunda, sosyodemografik özellikleri sorgulayan 14 soru bulunurken, Hpv, Meningokok ve Rotavirüs enfeksiyonları ve aşıları hakkında bilgi, tutum ve davranış sorularını kapsayan 22 soru bulunmaktadır. Tüm katılımcılardan sözlü onam alınmıştır. Çalışmayı kabul eden katılımcılara ekte örneği mevcut olan anket formu uygulandı. Anket formları katılımcılar tarafından dolduruldu. Katılımcıların kişisel verileri ilgili kanuna uygun olarak korundu. Doldurulan anket formları istatistiksel analiz için excelde kayıt altına alındı.Bulgular: Katılımcıların %40'ı kadın (28 kişi), %60'ı erkek (42 kişi)'ti. Katılımcıların %65.7'si evli, %48.6'sının çocuğu vardır. Araştırmaya katılan doktorların %44.3'ü aile hekimi asistanı, %31.4'ü pratisyen aile hekimi, yüzde 17.1'i sahada aile hekimliği uzmanlığı eğitimi alan doktorlar (SAHU), %7.2'si ise aile hekimi uzmanıdır. Araştırmaya katılan doktorların yaş ortalaması 33.10±5.68 olup, kadınların yaş ortalaması 31.82±3.49, erkeklerin yaş ortalaması 33.95±6.67 'dir. Katılımcıların yaşları 26 ile 54 arasında değişmektedir. Katılımcıların hekimlik görev süresi ortalaması 10.14±6.77 yıl iken, aile hekimliği görev süresi ortalaması 73.26±57.25 ay olup yaklaşık 6 yıldır. Araştırmaya katılan doktorlar, Hpv aşısını % 64.3, Rotavirüs aşısını % 90, Influenza aşısını %51.4, Meningokok aşısını % 90 düzeyinde hastalara önermektedir. Araştırmaya katılan doktorlar, Hpv aşısını % 54.3, Rotavirüs aşısını % 84.3, Influenza aşısını %60, Meningokok aşısını % 80 düzeyinde çocuklarınaa yaptırmayı düşünmektedir. Araştırmaya katılan doktorlar, Hpv aşısını % 71.4, Rotavirüs aşısını % 75.7, Influenza aşısını %58.6, Meningokok aşısını % 84.3 düzeyinde aşı takviminde olmasını önermektedir. Araştırmaya katılan doktorların, özel aşılar hakkında yeterli bilgiye sahip olup olmadıkları hakkındaki düşünceleri sorulduğunda; %40'ı yeterli bilgiye sahip olduğunu, % 54.3'ü yetersiz olduğunu, % 5.7'si kısmen yeterli bilgiye sahip olduğunu belirtmiştir. Katılımcılar, toplam sorular, Hpv, meningokok ve rotavirüs soruları açısından karşılaştırıldığında, pratisyen aile hekimlerinin toplam soru, meningokok soruları ve rotavirüs sorularına verdikleri doğru cevap sayısı diğer hekim gruplarına kıyasla istatistiksel olarak anlamlı düzeyde düşük saptanmıştır (p<0.05)Sonuç: Çalışmamız sonucunda ulusal aşı takvimi içerisinde yer almayan aşılardan, hekimler tarafından hastalarına en çok önerilen aşı rotavirüs ve meningkok aşısı olarak saptanmıştır. Önerilen diğer aşılar sıklık sırasına göre hpv ve influenza aşısıdır. Hekimlerin yaklaşık % 10'u ulusal aşı takviminde yer almayan aşıların hiçbirini hastalarına önermemektedirler. 7. İnfluenza aşısının ulusal aşı programında yer almasını uzman olmayan aile hekimleri daha çok istemektedirler. Fakat Aile Hekimi uzmanları bu aşıyı hastalarına daha sık önermektedirler. Mesleki hizmet yılı az olan hekimler rotavirüs ve meningokok aşısını daha çok önermektedirler. HPV, meningokok ve rotavirüs ile ilgili sorulara sorulara verilen doğru cevap verme düzeyi pratisyen aile hekimlerine anlamlı olarak daha düşüktür. Aile hekimi asistanı, SAHU asistanları ve Aile hekimi uzmanlarında ise anlamlı olarak daha yüksektir. Bu veriler ışığında hekimlik mesleğinde hizmet yıl sayısı ileri, 50 yaş ve üzeri olan hekimlerin ve pratisyen aile hekimlerinin daha güncel bilgilerle aşılara yönelik olarak eğitim faaliyetlerinden faydalanmasının, aşıyı önerme oranlarının yukarı çekilmesinde önemli bir basamak olacağı sonucuna varıldı. Bu verilerin hizmet içi eğitimin ön planda verilmesi gereken hekim gruplarını belirlemede yardımcı olacağı sonucuna vardık. |
| İlgilizce Özet | Evaluation of Knowledge, Attitude and Behavior of Family Physicians Working in Kars City Center and Kafkas University Health Research and Practice Hospital Family Physician Assistants Regarding Meningococcal, HPV, Rotavirus VaccineObjective: The aim of this study is to evaluate the knowledge levels, attitudes and behaviors of family physicians and family medicine specialist students about meningococcal, rotavirus and HPV infections and vaccines.Method: This is a cross-sectional study. The study was conducted between 18.03.2023 and 18.07.2023 in Family Health Centers (ASM) in the city center of Kars and in the Family Medicine Clinic of Kafkas University Health Research and Practice Hospital. The universe of the study consisted of family physicians working in Family Health Centers (ASM) in the city center of Kars and family medicine assistant doctors receiving specialty training at Kafkas University Health Research and Practice Hospital. A total of 70 physicians out of 76 family physicians and family medicine assistant doctors receiving specialty training in Kars city center who agreed to participate in the study were included in the study. During the data collection phase, a questionnaire form consisting of a total of 36 questions questioning sociodemographic characteristics and the level of knowledge, attitude and behavior about HPV, Meningococcal and Rotavirus infections and vaccines was prepared by the researchers in accordance with the literature. The questionnaire form includes 14 questions that examine sociodemographic characteristics, and 22 questions that include knowledge, attitudes, and behaviors about HPV, Meningococcal, and Rotavirus infections and vaccines. Verbal consent was obtained from all participants. The questionnaire form, a sample of which is available in the appendix, was applied to participants who accepted the study. The questionnaire forms were filled out by the participants. Participants' personal data were protected in accordance with the relevant law. The filled questionnaire forms were recorded in Excel for statistical analysis.Results: 40% of the participants were female (28 people), 60% were male (42 people). 65.7% of the participants were married, and 48.6% had children. 44.3% of the physicians participating in the study were family physician assistants, 31.4% were general practitioners, 17.1% were physicians receiving field family medicine specialist training (SAHU), and 7.2% were family medicine specialists. The average age of the physicians participating in the study was 33.10±5.68, the average age of females was 31.82±3.49, and the average age of males was 33.95±6.67. The ages of the participants ranged from 26 to 54. While the average length of service as a physician of the participants was 10.14±6.77 years, the average length of service as a family physician was 73.26±57.25 months, which is approximately 6 years. The doctors who participated in the research recommend HPV vaccine to 64.3%, Rotavirus vaccine to 90%, Influenza vaccine to 51.4%, and Meningococcal vaccine to 90% of their patients. The doctors who participated in the research consider administering HPV vaccine to 54.3%, Rotavirus vaccine to 84.3%, Influenza vaccine to 60%, and Meningococcal vaccine to 80% of their children. The doctors who participated in the research recommend HPV vaccine to 71.4%, Rotavirus vaccine to 75.7%, Influenza vaccine to 58.6%, and Meningococcal vaccine to be on the vaccination schedule. When the doctors who participated in the research were asked about their thoughts on whether they had sufficient information about specific vaccines; 40% stated that they had sufficient information, 54.3% stated that they had insufficient information, and 5.7% stated that they had partially sufficient information. When the participants were compared in terms of total questions, HPV, meningococcal and rotavirus questions, the number of correct answers given by general practitioner family physicians to total questions, meningococcal and rotavirus questions was found to be statistically significantly lower compared to other physician groups (p<0.05).Conclusion: As a result of our study, the most recommended vaccines by physicians to their patients among the vaccines not included in the national vaccination calendar were determined to be rotavirus and meningococcal vaccines. Other recommended vaccines are HPV and influenza vaccines in order of frequency. Approximately 10% of physicians do not recommend any of the vaccines not included in the national vaccination calendar to their patients. 7. Non-specialist family physicians are more likely to want the influenza vaccine to be included in the national vaccination program. However, family physician specialists recommend this vaccine to their patients more frequently. Physicians with fewer years of professional service recommend rotavirus and meningococcal vaccines more. The level of correct answers given to questions about HPV, meningococcus and rotavirus is significantly lower in generalist family physicians. It is significantly higher in family physician assistants, SAHU assistants and family physician specialists. In light of this data, it was concluded that physicians who have more years of service in the medical profession, who are 50 years of age and older, and general family physicians benefiting from educational activities regarding vaccines with more up-to-date information would be an important step in increasing the rate of recommending the vaccine. We concluded that this data would help determine the physician groups that should be given priority in in-service training. |
