img
Tetraploit yoncada (Medicago sativa L.) genetik çeşitlilik, populasyon yapısı ve moleküler filogenetik
Tez Türü Doktora
Ülke Türkiye
Kurum/Üniversite Kafkas Üniversitesi
Enstitü Fen Bilimleri Enstitüsü
Anabilimdalı Biyoloji Ana Bilim Dalı
Tez Onay Yılı 2014
Öğrenci Adı ve Soyadı Doğan İLHAN
Tez Danışmanı YRD. DOÇ. DR. MUHAMMET ŞAKİROĞLU
Türkçe Özet Yonca (Medicago sativa L.) bitkisi, hem ekonomik önemi hem de besin içeriğinden dolayı dünyada yaygın bir şekilde yetiştirilen önemli bir baklagil yem bitkisidir. Medicago sativa Tür Kompleksi ya da Medicago sativa-falcata kompleksi olarak bilinen bir taksonomik grup içerisinde yer alan bu bitki, ploidi seviyesine göre diploit ve tetraploit altbirimlerden oluşmaktadır. Bu altbirimlere geçmişte çeşitli taksonomik statüler verilerek değerlendirmeler yapılmıştır. Son yapılan değerlendirmeler neticesinde kompleksin diploit üyelerinin statüsü moleküler bilgiler ışığında aydınlatılmış ve alttür statüsünde olduklarına karar verilmiştir ancak tetraploit üyeler henüz kapsamlı bir değerlendirmeye tabi tutulmamışlardır.Bu çalışma kapsamında, Medicago sativa tür kompleksi içerisinde yer alan, tetraploit birimlerin taksonomik ilişkilerini belirlemek amacıyla, populasyon yapısı, genetik çeşitliliği değerlendirilmiştir.Çalışmanın sonunda, tetraploit üyelerden alttür sativa ve alttür falcata'nın birbirinden ayrılan iki alttürü temsil ettiği, bu iki alttürün melezi kabul edilen varia alttürünün de yüksek düzeyde hibritleşme özelliği gösterdiği saptanmıştır. Bu sonuçlar populasyon analizleri ve moleküler filogenetik analizlerle de desteklenmiştir. Ayrıca populasyondaki alttürler arasında yüksek allelik zenginlikten dolayı önemli sayılabilecek bir genetik farklılaşmanın olduğu da belirlenmiştir. Çalışmanın yonca genetik kaynaklarının değerlendirilmesi ve kullanılması açısından önemli bir referans olacağı düşünülmektedir.
İlgilizce Özet The legume forage alfalfa is very valuable both economicaly and based on nutrition composition and is grown worldwide. Presence of interploidi variations made alfalfa attractive for genomic studies. The taxonomic group Medicago sativa species complex or Medicago sativa-falcata complex has two different ploidy levels; diploit (2n=2X=16) and tetraploit (2n=4X=32). There was an ambiguity in the taxonomix status of the members of complex until recently. Extensive efforts have been devoted to untacle the status of diploit members using molecular markers and the members were considered as subspecies. The status of tetraploid members remained unclear. The aim of this study was to investigate the structure of tetraploid members of the Medicago sativa species complex using genomewide SSR markers. We used a number of broad based wild tetraploid accessions from USDA collections originally collected from the entire natural distribution range. Based on the molecular marker patterns, it was observed that the tetraploid alfalfa has two different main groups corresponding to known subspecies (Medicago sativa ssp. sativa and Medicago sativa ssp. falcata). Moreover, the Medicago sativa ssp. varia found to be hybrid between Medicago sativa ssp. sativa and Medicago sativa ssp. falcata. These results were supported with two other independent analyses (Principle Component Analyses and Molecular Phylogenetic Analyses). Basic population genetics analyses were also conducted to determine the patterns of demarcation among accessions and germplasm groups. Our results have implications for collection and utilization of alfalfa germplasm resources.