img
Eş-Şevkânî'nin el-Fevâidü'l-Mecmûa adlı eserindeki Arap kabileciliği ile ilgili rivâyetlerin değerlendirilmesi
Tez Türü Yüksek Lisans
Ülke Türkiye
Kurum/Üniversite Kafkas Üniversitesi
Enstitü Sosyal Bilimler Enstitüsü
Anabilimdalı Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
Tez Onay Yılı 2019
Öğrenci Adı ve Soyadı Fatih KARA
Tez Danışmanı DOÇ. DR. AHMET EMİN SEYHAN
Türkçe Özet Arap toplumu, coğrafyalarının ve politik koşullarının etkisiyle tarih boyunca akrabalık ilişkilerine büyük önem vermiştir. İslâm'ın doğuşu sırasında Arap kabilelerinin yapısını ve birbirleriyle olan ilişkilerini bilmek, hadis dâhil olmak üzere hemen hemen her İslâmî ilim alanında değerli bakış açıları kazanmamıza imkân sağlayabilir. Bu çalışmada, Şevkânî'nin el-Fevâidü'l-Mecmûa adlı eserinde bulunan Arap kabileciliğiyle ilgili rivâyetlerin Arap toplumunun kabile yapısı ve bu kabilelerin birbirleriyle olan ilişkileri bağlamında değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Sonuç olarak; (a) Bu rivâyetlerin çoğunluğunun muhteva açısından dönemin politik gelişmelerine paralel olduğu; (b) Emevî-Hâşimî mücadelesinde öne çıkan isimlerin uydurma rivâyetlerde de sıkça yer aldığı; ya aşırı yüceltmenin ya da aşırı zemmedilmenin olduğu; (c) Bazı rivâyetlerin siyasî tartışmalara ve kargaşaya son vermek gibi görünüşte son derece `masum` sebeplerle üretilmiş olabileceği; (d) Arap kabileciliğinin uydurma rivâyetlerin oluşumunu etkileyen faktörlerden biri olduğu söylenebilir. Bu çalışmanın hadis alanındaki literatüre katkı sağlayacağı ve İslâmî ilimlerin diğer alanlarında da Arap kabileciliğinin etkisiyle ilgili yapılacak daha ileri çalışmalara yol gösterip teşvik edeceği ümit edilmektedir.
İlgilizce Özet Arab society has given great importance to kinship relations throughout history with the effect of their geography and political conditions. To know the structure of Arab tribes and their relations with each other during the birth of Islâm can enable us to have valuable perspectives in almost every field of Islâmic sciences including hadith. In this study, it was aimed to evaluate the narratives about Arab tribalism found in al-Fawa'id al-majmu'ah of Shawkani in the context of the tribal structure of Arab society and the relations of these tribes with each other. As a result; (a) Most of these narratives, in terms of content, are in line with the political developments of the period, (b) The prominent names in the Hashemite–Umayyad rivalry are also frequently mentioned in fabricated narratives and are either over- aggrandized or over- humiliated, (c) It can be said that some narratives may have been produced for innocent reasons such as ending political debates and ending the turmoil, and (d) Arab tribalism is one of the factors influencing the formation of fabricated narratives. It is hoped that this study will contribute to the literature in the field of hadith and can be an incentive for further studies on the effect of Arab tribalism in other fields of Islâmic sciences.