| Tez Türü | Doktora |
| Ülke | Türkiye |
| Kurum/Üniversite | Kafkas Üniversitesi |
| Enstitü | Sağlık Bilimleri Enstitüsü |
| Anabilimdalı | Veterinerlik Cerrahisi Ana Bilim Dalı |
| Tez Onay Yılı | 2025 |
| Öğrenci Adı ve Soyadı | Alican YILMAZ |
| Tez Danışmanı | PROF. DR. CELAL ŞAHİN ERMUTLU |
| Türkçe Özet | Bu çalışmanın amacı, kastrasyon uygulanan atlarda sistemik ve epidural yolla uygulanan iki farklı ilaç kombinasyonuyla sağlanan multimodal analjezinin ağrı yönetimindeki etkinliğini belirlemektir. Postoperatif dönemde ağrının tespiti ve değerlendirilmesi için fizyolojik parametreler (nabız, solunum sayısı, vücut sıcaklığı), biyobelirteçler (kortizol, prostaglandin E2, contactin-1, substance p ve akut faz proteinleri: serum amiloid A, haptoglobin, C-reaktif protein) ile davranışsal göstergeler (atlara özgü Grimace Skalası) ölçülmüş ve elde edilen veriler birbiriyle karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. Araştırma, Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Hayvan Sağlığı Eğitim Araştırma ve Uygulama Hastanesi Cerrahi Anabilim Dalı Kliniği'ne kastrasyon amacıyla getirilen, üç yaş ve üzeri 21 aygır üzerinde gerçekleştirilmiştir. Atlar rastgele olarak üç gruba ayrılmıştır: Kontrol (yalnızca sistemik fluniksin meglumin), Tramadol (sistemik fluniksin meglumin + epidural tramadol HCl) ve Lidokain (sistemik fluniksin meglumin + epidural lidokain HCl). Tüm gruplarda ağrı değerlendirmeleri operasyon öncesinde ve postoperatif 0., 3. ve 6. saatlerde yapılmıştır. Sonuçlar, uygulanan multimodal analjezi protokollerinin özellikle operasyon sonrası ilk 6 saatte etkili bir ağrı kontrolü sağladığını göstermektedir. Ayrıca, epidural tramadol HCl ve lidokain HCl uygulamalarının farklı zaman dilimlerinde değişen düzeylerde analjezik etkinlik gösterdiği belirlenmiş, özellikle tramadol HCl'nin uzun süreli ağrı kontrolünde daha üstün olduğu tespit edilmiştir.Anahtar sözcükler: Akut Faz Proteinleri, Contactin-1, Grimace Skala, Multimodal Analjezi, Substance P. |
| İlgilizce Özet | This study aimed to evaluate the efficacy of multimodal analgesia protocols achieved with two different drug combinations administered systemically and epidurally for pain management in castrated horses. Physiological parameters (pulse rate, respiratory rate, and body temperature), biomarkers (cortisol, prostaglandin E2, contactin-1, substance p and acute phase proteins such as serum amyloid A, haptoglobin, and C-reactive protein), and behavioral changes (assessed using the Horse Grimace Scale) were measured and comparatively analyzed to determine and evaluate postoperative pain. The study involved 21 stallions aged three years and older, brought to the Department of Surgery, Animal Health Education, Research and Application Hospital, Faculty of Veterinary Medicine, Kafkas University, for castration. The horses were randomly assigned into three groups (n = 7 per group): the Control group (systemic administration of flunixin meglumine only), the Tramadol group (systemic flunixin meglumine combined with epidural tramadol HCl), and the Lidocaine group (systemic flunixin meglumine combined with epidural lidocaine HCl). Pain assessments were conducted preoperatively, immediately after surgery (0 hours), and at 3 and 6 hours postoperatively. When the results were evaluated collectively, it was observed that multimodal analgesia protocols were effective in managing pain up to the 6th postoperative hour. Additionally, epidural administration of tramadol HCl and lidocaine HCl provided varying levels of analgesic efficacy over different postoperative periods, with tramadol HCl demonstrating a more prolonged analgesic effect compared to lidocaine HCl.Keywords: Acute Phase Proteins, Contactin-1, Grimace Scale, Multimodal Analgesia, Substance P. |
