img
Kars çoban köpeklerinin döl verimi, büyüme, bazı beden ölçüleri ve morfolojik özelliklerinin belirlenmesi
Tez Türü Doktora
Ülke Türkiye
Kurum/Üniversite Kafkas Üniversitesi
Enstitü Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Anabilimdalı Zootekni Ana Bilim Dalı
Tez Onay Yılı 2023
Öğrenci Adı ve Soyadı Fikret BEKTAŞOĞLU
Tez Danışmanı PROF. DR. TURGUT KIRMIZIBAYRAK
Türkçe Özet Bu çalışma, Türkiye'nin Kuzeydoğu Anadolu Bölgesinde yetiştiriciliğiyapılan, yerli köpek gen kaynaklarından olan Kars Çoban Köpeklerinin döl verimi vebüyüme özellikleri gibi fizyolojik özellikleri ile tanımlanmasına katkı sağlayacakönemli morfolojik özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Döl verimiözelliklerinin belirlenmesi amacıyla 11 yetişkin ve 10 genç olmak üzere toplam 21dişi, büyüme, bazı beden ölçüleri ve önemli morfolojik özelliklerin belirlenmesiamacıyla 47 erkek ve 10 dişi olmak üzere toplam 57 Kars Çoban Köpeği yavrusununverileri kullanılmıştır.Çalışmada kızgınlıklar tüm yıla yayılmış olup, sonbahar ve ilkbahar mevsimlerikış ve yaz mevsimlerine göre daha aktif geçmiştir. İlk kızgınlığa ulaşma yaşı 427,0 gün,seksüel siklus uzunluğu 234,7 gün, çiftleşme süresi 18,9 dk, gebelik süresi 62,7 gün,kızgınlık gösterme oranı %100, doğum oranı %100, ölü doğan yavru oranı %27,9 ve birbatındaki ortalama yavru sayısı 5,03 olarak saptanmıştır. Doğum ağırlığı genelortalaması 510,0 g, canlı ağırlık ortalamaları 1 aylık, 3 aylık, 6 aylık ve 12 aylık yaşlardasırasıyla 2,78 kg, 12,10 kg, 21,89 kg ve 40,63 kg olarak belirlenmiştir.Bu çalışmada 12 aylık yaştaki Kars Çoban Köpeği yavrularında ortalama başçevresi 51,92 cm, ağız çevresi 30,62 cm, göğüs çevresi 79,77 cm, göğüs derinliği 26,23cm, cidago yüksekliği 69,34 cm, sağrı yüksekliği 68,58 cm, beden uzunluğu 72,04 cm,ön bilek çevresi 13,70 cm olarak tespit edilmiştir. Yeni doğan yavrularda gözlerin ilkaçıldığı yaş ortalaması 14,02 gün, dış kulak yolunun ilk açıldığı yaş 16,95 gün, sütdişlerinin ilk çıkmaya başladığı yaş 25,21 gün ve kalıcı dişlerin ilk çıkmaya başladığıyaş 12,51 hafta olarak saptanmıştır.Sonuç olarak, Türkiye yerli köpek gen kaynaklarından olan ve hakkında yeterlibilgi bulunmayan Kars Çoban Köpeklerinin başta döl verimi ve büyüme özelliklerigibi fizyolojik özellikleri ile tanımlanmasına katkı sağlayacak önemli morfolojiközellikler bu çalışma ile ilk kez belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Beden ölçüleri, büyüme, döl verimi, Kars Çoban Köpeği
İlgilizce Özet This study was carried out to determine the physiological characteristics such asfertility and growth characteristics of Kars Shepherd Dogs, which are one of theindigenous dog genetic resources of the Northeastern Anatolia Region of Türkiye, andimportant morphological characteristics that will contribute to their identification. Atotal of 21 females, 11 adult and 10 young, were used to determine the fertilitycharacteristics, the data of 57 Kars Shepherd Dog puppies, 47 males and 10 females,were used to determine growth, some body measurements and important morphologicalcharacteristics.In this study, estrus was spread over the whole year and autumn and springseasons were more active than winter and summer seasons. Age at first estrus was 427.0days, sexual cycle length was 234.7 days, mating time was 18.9 min, gestation periodwas 62.7 days, estrus rate was 100%, birth rate was 100%, stillbirth rate was 27.9% andaverage number of litters in a litter was 5.03. Birth weight, live weight and birth weightaverages were determined as 510.0 g, 2.78 kg, 12.10 kg, 21.89 kg and 40.63 kg at 1month, 3 months, 6 months and 12 months of age, respectively.In this study, average head circumference 51.92 cm, muzzle circumference30.62 cm, chest circumference 79.77 cm, chest depth 26.23 cm, body height 69.34 cm,rump height 68.58 cm, body length 72.04 cm, forelimb circumference 13.70 cm weredetermined in Kars Shepherd Dog puppies at the age of 12 months. The average ageat which the first eyes opened was 14.02 days, the first external auditory canal openedwas 16.95 days, the first milk teeth erupted was 25.21 days and the first permanentteeth erupted was 12.51 weeks.In conclusion, important morphological traits that will contribute to theidentification of Kars Shepherd Dogs, which is one of the domestic dog geneticresources of Türkiye and about which there is not enough information, withphysiological traits such as fertility and growth characteristics were determined for thefirst time in this study.Keywords: Body measurements, growth, fertility, Kars Shepherd Dogs