img
Farklı yaşam dönemlerindeki bireylerde COVID-19 tanı öyküsü olan bireylere yönelik sosyal mesafe ve damgalama
Tez Türü Yüksek Lisans
Ülke Türkiye
Kurum/Üniversite Kafkas Üniversitesi
Enstitü Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Anabilimdalı Hemşirelik Ana Bilim Dalı
Tez Onay Yılı 2022
Öğrenci Adı ve Soyadı Leyla ALTUN
Tez Danışmanı DOÇ. DR. NİHAL BOSTANCI DAŞTAN
Türkçe Özet COVID-19 pandemisinde bulaş korkusuyla birlikte damgalama da artmış ve bu durumCOVID-19 sürecinde damgalamayı salgının ek bir sorunu haline getirmiştir. Bununla birlikte,COVID-19 ve damgalama ile ilgili çalışmalar dünya çapında azdır. Bu araştırma, `farklı yaşamdönemlerindeki bireylerde COVID-19 tanı öyküsü olan bireylere yönelik sosyal mesafe vedamgalamayı belirlemek` amacıyla kesitsel olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanınörneklemini Türkiye'nin doğu bölgesindeki bir şehir merkezinde yaşayan 356 bireyoluşturmuştur. Araştırmada Anket Formu ve Sosyal Mesafe Ölçeği kullanılmıştır. Veriler SPSS25.0 paket programında tanımlayıcı istatistiksel metodların yanı sıra, Mann Whitney U,Kruskal-Wallis ve Spearman korelasyon testiyle analiz edilmiştir. Bireylerin yaş ortalaması38.33±13.57 olup, %50.8'i erkek, %49.2'si kadındır. Bireylerin Sosyal Mesafe Ölçeği puanortalamaları 54.21±22.86 olarak bulunmuştur (en düşük:14.00, en yüksek:98.00).Katılımcıların COVID-19 tanısı konulan bireylere karşı ilk üç sırada hissettiği duygular; %43.8tedirginlik, %39.6 korku ve %33.7 ise acıma olarak belirlenmiştir. Araştırmada kadın cinsiyet,yaş artışı, köy/kırsal alanda yaşama, geniş aile tipi, kötü ekonomik düzeyin sosyal mesafe puanortalamasını istatistiksel olarak anlamlı derecede arttırdığı görülmüştür (p<0.05). Aynızamanda kronik hastalığın olması, COVID-19 tanılı yakın varlığı, COVID-19 tanılı yakınındaölüm, COVID-19 hakkında bilgi sahibi olma durumu ve COVID-19 pandemi öncesinde insanilişkilerinin iyi olmasının sosyal mesafe puan ortalamasını istatistiksel olarak anlamlı derecedeazalttığı belirlenmiştir (p<0.05). COVID-19 tanısı konma durumu, COVID-19 uğraşılarıylageçirilen saat, medyanın COVID-19 bakış açısını etkileme durumu ve COVID-19pandemisinde inanç düzeyi değişkenlerine göre sosyal mesafe puan ortalamasında istatistikselolarak anlamlı bir fark görülmemiştir (p>0.05). Damgalamayı azaltıcı uygulamalarınarttırılması faydalı olacaktır. Anahtar Sözcükler:COVID-19, damgalama, sosyal mesafe, ayrımcılık.
İlgilizce Özet Along with the fear of transmission, stigma has also increased, making stigma an additionalproblem of the COVID-19 pandemic. Yet, studies on COVID-19 and stigma are limitedworldwide. This cross-sectional study was conducted to determine social distancing and stigmatowards individuals with a history of COVID-19 diagnosis. The study sample consisted of 356individuals living in a provincial center in the eastern region of Turkey. A Personal InformationForm and Social Distance Scale were used in the research. The data were analyzed usingdescriptive statistics, and Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis, and Spearman correlation test inSPSS 25.0 software. The average age of the individuals was 38.33±13.57 years, of which 50.8%was male and 49.2% was female. Their average Social Distancing score was 54.21±22.86(min:14.00, max:98.00). Participants' first three feelings towards the individuals with COVID19 were anxiety by 43.8%, fear by 39.6%, and pity by 33.7%. Female gender, increased age,living in rural areas, extended family type, and poor economic level were found to significantlyincrease the average social distancing score (p<0.05). Moreover, chronic disease, relativesdiagnosed with COVID-19, death of a relative with COVID-19, being informed about theCOVID-19, and having good pre-COVID-19 social relations were found to reduce socialdistance score significantly (p<0.05). No significant difference was found in the average socialdistancing score according to the COVID-19 diagnosis, hours spent with COVID-19 matters,media impact on the COVID-19 perspective, and belief levels in the COVID-19 pandemic(p>0.05). Increasing practices to reduce stigma will be beneficial.Keywords: COVID-19, stigma, social distancing, discrimination.