img
Kronik hastalığa sahip çocukların hastalığına yönelik tutumları ve yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi
Tez Türü Yüksek Lisans
Ülke Türkiye
Kurum/Üniversite Kafkas Üniversitesi
Enstitü Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Anabilimdalı Hemşirelik Ana Bilim Dalı
Tez Onay Yılı 2022
Öğrenci Adı ve Soyadı Melis Can KESGİN GÜNGÖR
Tez Danışmanı DOÇ. DR. FUNDA KARDAŞ ÖZDEMİR
Türkçe Özet Bu araştırma kronik hastalığa sahip çocukların hastalığına yönelik tutumları ve yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi amacıyla tanımlayıcı tipte yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Kars ilinde bulunan, Kars Harakani Devlet Hastanesi çocuk hastalıkları polikliniğine kronik hastalığı sebebiyle başvuran, en az 6 aydır tanı almış ve iletişim kurulabilen 9-17 yaş grubu çocuklar oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise Ekim 2020-Haziran 2022 tarihleri arasında hastaneye gelen, kriterleri taşıyan, kendisi ve ailesinden izin alınan tüm çocuklar oluşturmuştur. Araştırma verileri `Tanıtıcı Bilgi Formu`, `Çocuklar Yaşam Kalitesi Ölçeği-ÇİYKÖ (8-12 ve 13-18 yaş)` ve `Çocuğun Kendi Hastalığına Yönelik Tutumu Ölçeği-ÇKHYTÖ` kullanılarak toplanmıştır. Veriler SPSS for Windows 22 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizinde yüzdelikler, sayılar, en az ve en çok değerler ile ortalama ve standart sapma puanları, t testi, varyans analizi, LSD testi, Dunnet C testi ve Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Araştırmaya katılan çocukların yaş ortalaması 13.90±2.55 olup, %73.3' ü ergen yaş grubundadır. Katılımcıların %59'u erkek, %76.2'si çekirdek ailede yaşamaktadır, %65.7'sinin ailesinde gelir giderine denk, %67.6'sı ilde yaşamaktadır, %60'ı lisede öğrenim görmektedir ve %54.3'ünün okul başarısı orta düzeydedir. Katılımcıların %24.8'inin tanısı astımdır, %55.2'si hastalığı nedeniyle hastaneye yatmıştır. Katılımcılarda %49.5' inde hastalık oyun ve sosyalleşmeyi etkilemekte olup, %72.4'ü sürekli ilaç kullanmaktadır. Araştırmaya katılan çocukların ÇİYKÖ toplam puan ortalaması 64.59±18.99, ÇKHYTÖ toplam puan ortalaması ise 3,05±0.71'dir. Araştırma kapsamındaki kronik hastalığa sahip olan çocukların yaşam kaliteleri yükseldikçe, hastalıklarına yönelik tutumlarının daha olumlu olduğu bulunmuştur. Bu bağlamda, kronik hastalığa sahip olan çocuklarda farklı örneklemle yeni çalışmaların yapılması önerilebilir.
İlgilizce Özet This study was conducted with descriptive design in order to evaluate the disease-related attitudes and quality of life of children with chronic illness. The population of the study consisted of children aged 9-17 years, who applied to the Kars Harakani State Hospital pediatric outpatient clinic in Kars province due to their chronic disease, were diagnosed for at least 6 months and were open to communication. The sample of the study consisted of all children who came to the hospital between October 2020 and June 2022 and met the criteria, and gave consent along with their families. The data were collected using `Descriptive Information Form`, `Pediatric Quality of Life Inventory-PedsIQ (8-12 and 13-18 years old)`, and `Child Attitude Towards Illness Scale-CATIS`. The data were analyzed using the SPSS for Windows 22 software. Percentages, numbers, minimum and maximum values, mean and standard deviation scores, t test, analysis of variance, LSD test, Dunnett's C test and Pearson correlation analysis were used in the analysis of the data. The mean age of the children participating in the study was 13.90± 2.55 and 73.3% of them were in the adolescent age group. 59% of the participants were male, 76.2% had a nuclear family, 65.7% had a family income equal to expenses, 67.6% were living in the province, 60% were studying at high school, and 54.3% had a moderate level of school success. 24.8% of the participants were diagnosed with asthma and 55.2% of them were hospitalized due to their disease. The illness affected play and socialization in 49.5% of the participants and 72.4% were constantly taking drugs. The PedsIQ total mean score of the children participating in the study was 64.59±18.99 and their CATIS total mean score was 3.05±0.71. It was found that the higher the quality of life of the children with chronic diseases included in the study, the more positive their attitudes towards their illness. In this context, it may be recommended to conduct new studies with different samples in children with chronic diseases.