| Tez Türü | Doktora |
| Ülke | Türkiye |
| Kurum/Üniversite | Kafkas Üniversitesi |
| Enstitü | Sağlık Bilimleri Enstitüsü |
| Anabilimdalı | Hemşirelik Ana Bilim Dalı |
| Tez Onay Yılı | 2024 |
| Öğrenci Adı ve Soyadı | Muhammed DENİZ |
| Tez Danışmanı | PROF. DR. YELİZ AKKUŞ ; DOÇ. DR. MUSTAFA MAKAV |
| Türkçe Özet | Bu çalışma, hidrojenle zenginleştirilmiş suyun (HZS) eksizyonel tam katmanlı deri yaralarında iyileşme üzerine etkisini araştırmak amacıyla deney ve kontrol gruplu deneysel çalışma deseninde gerçekleştirildi. Araştırma, Kafkas Üniversitesi Deney Hayvanları Uygulama ve Araştırma Merkezinde uygulandı. Çalışmada 60-75 günlük, 150-250 gram ağırlığında, Wistar albino ratlar kullanıldı. Ratlar diyabetik grup (n=20) ve diyabetik olmayan grup (n=18) olarak ayrıldı (n=38). Diyabetik grup kendi içinde diyabetik yara (DK), diyabetik yara serum fizyolojik (DSF), diyabetik yara hidrojenle zenginleştirilmiş su (DH2); kontrol grubu da kendi içinde diyabetik olmayan yara (non-DK), diyabetik olmayan yara serum fizyolojik (non-DSF) ve diyabetik olmayan yara hidrojenle zenginleştirilmiş su (non-DH2) olmak üzere 3'erli gruba ayrıldı. Diyabetik gruptaki ratlarda diyabet oluşturmak için Streptozotosin (STZ) verildi. Diyabetik ratlara ve diyabetik olmayan ratlara ortalama 1,9 cm2 tam katmanlı eksizyon yarası oluşturuldu. Her iki grupta da yaralara 14 gün süresince günde bir kez düzenli olarak HZS ve SF ile pansuman yapıldı. Ratlarda yara oluşturulduktan sonra 3., 7. ve 14. günde yara alanı ölçümü yapıldı ve yaralı bölgelerden doku ve 14. günde kan örneği alındı. Alınan örneklerden biyokimyasal, histopatolojik ve immünohistokimyasal ölçümler yapıldı. HZS ile pansuman yapılan gruplarda (DH2 ve non-DH2) yara kapanma oranının diğer gruplara göre anlamlı şekilde arttığı, yara iyileşmesinin diğer gruplara göre daha erken şekillendiği saptanmıştır (p<0.05). TNF-α değeri açısından bakıldığında grup içi karşılaştırmada DH2 grubunun lehine anlamlı fark vardır (p<0.05). IL-6 değeri non-DH2 grubunda anlamlı düşüktür (p<0.05). DH2 ve non-DH2 gruplarında IL-8 değeri sayısal olarak azalmıştır (p>0.05). Nötrofil ve fibroblast hücre yoğunluğu DH2 grubunun 3. ve 14. günü karşılaştırıldığında 14. günde anlamlı fark belirlenmiştir (p<0.05). Vasküler yapı yoğunluğu non-DH2 grubunun 3. ve 14. günü karşılaştırıldığında 14. günde anlamlı fark vardır (p<0.05). Epitelizasyona bakıldığında non-DH2 grubunun 3. ve 7., 3. ve 14. günleri arasında istatiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p<0.05). Bu çalışmaya göre HZS ile pansuman yapılan diyabetik ve diyabetik olmayan ratlarda yara iyileşmesinin hızlandığı görülmüştür. Preklinik olarak yapılan bu çalışmanın klinik ortamda hemşireler tarafından diyabet hastalarında ve farklı yara tiplerinde yara iyileşme sürecine etkisini değerlendirecek çalışmaların planlanması önerilmiştir. Anahtar Kelimeler: Diyabet, Hemşirelikte Yara Bakımı, Hidrojenle Zenginleştirilmiş Su, Rat, Yara İyileşmesi |
| İlgilizce Özet | This study was carried out in an experimental study design with experimental and control groups to investigate the effect of hydrogen-enriched water (HRW) on healing in excisional full-layer skin wounds. The study was conducted at Kafkas University Experimental Animals Application and Research Center. Wistar albino rats, 60-75 days old, weighing 150-250 grams, were used in the study. The rats were divided into diabetic group (n=20) and non-diabetic group (n=18) (n=38). Diabetic group was divided into 3 groups as diabetic wound (DC), diabetic wound saline (DS), diabetic wound hydrogen enriched water (DH2) and control group was divided into 3 groups as non-diabetic wound (non-DC), non-diabetic wound saline (non-DS) and non-diabetic wound hydrogen enriched water (non-DH2). Streptozotocin (STZ) was given to induce diabetes in rats in the diabetic group. An average of 1.9 cm2 full-layer excision wound was created in the rats made diabetic and non-diabetic. In both groups, the wounds were dressed regularly with HRW and saline once a day for 14 days. The wound area was measured on the 3rd, 7th and 14th day after wound creation in rats and tissue and blood samples were taken from the wounded areas on the 3rd, 7th and 14th day. Biochemical, histopathological and immunohistochemical measurements were made from the samples taken. In the HRW dressing groups (DH2 and non-DH2), the wound closure rate increased significantly compared to the other groups and wound healing occurred earlier than the other groups (p<0.05). There is a significant difference in DH2 discrimination in intra-group comparison of differences in terms of TNF-α value (p<0.05). IL-6 value is significantly lower in the non-DH2 group (p<0.05). IL-8 value decreased numerically in DH2 and non-DH2 groups (p>0.05). When the neutrophil and fibroblast cell density was compared on the 3rd and 14th day of the DH2 group, a significant difference was determined on the 14th day (p<0.05). When the vascular structure density is compared between the 3rd and 14th days of the non-DH2 group, there is a significant difference on the 14th day (p<0.05). When looking at epithelialization, a statistically significant difference was found between the 3rd and 7th, and the 3rd and 14th days of the non-DH2 group (p<0.05). According to this study, wound healing was observed to be accelerated in diabetic and non-diabetic rats dressed with HRW. It is recommended that this preclinical study be planned by nurses in a clinical setting to evaluate the effect of this study on the wound healing process in diabetic patients and different wound types.Keywords: Diabetes, Hydrogen Enriched Water, Rat, Wound Care in Nursing, Wound Healing |
