img
Karanlık üçlü kişilik özelliklerinin örgütsel siyaset ve kariyer planlamaya etkisinde örgütsel aidiyetin aracı rolü
Tez Türü Doktora
Ülke Türkiye
Kurum/Üniversite Kafkas Üniversitesi
Enstitü Sosyal Bilimler Enstitüsü
Anabilimdalı İşletme Ana Bilim Dalı
Tez Onay Yılı 2020
Öğrenci Adı ve Soyadı Onur OKTAYSOY
Tez Danışmanı PROF. DR. ERDOĞAN KAYGIN
Türkçe Özet Bireyin sahip olduğu kişilik özellikleri, hayatının her alanında olduğu gibi çalışma yaşantısı üzerinde de oldukça büyük bir etkiye sahiptir. Bu bağlamda karanlık üçlü kişilik özellikleri olarak adlandırılan narsisizm, makyavelizm ve psikopatinin, çalışanların içerisinde yer aldıkları örgüte yönelik siyasi algıları noktasında ve kariyerlerine yönelik planlamaları üzerinde güçlü bir etkiye sahip olacağı, ilgili alan yazında yer alan araştırmaların ortaya koydukları bulgular doğrultusunda öngörülmüştür. Bununla birlikte, çalışanların karanlık üçlü kişilik özelliklerinin, örgütsel siyaset algıları ve kariyer planlamaları üzerindeki etkisinde, örgütsel aidiyetin aracı rolü, bu çalışma bağlamında üzerinde durulan başlıca husustur. Bireyin örgütsel değerler ile özdeşleşmesi neticesinde örgüte duyduğu bağın gücü şeklinde tanımlanabilecek olan örgütsel aidiyetin, bahse konu üç değişkene aracılık etmesi durumunda ortaya çıkacak sonuç, araştırma kapsamında ele alınmaktadır. Bu çalışmanın nihai amacı; çalışanların sahip oldukları karanlık üçlü kişilik özelliklerinin, örgütsel siyaset algıları ve kariyer planları üzerindeki etkisinde, örgütsel aidiyetin aracı rolünü tespit etmektir. Çalışmada, Kafkas Üniversitesinde, farklı alan ve ünvanlarda görev yapan toplam 402 akademik personele ulaşılmıştır. Katılımcıların araştırma konuları kapsamında görüşlerine ulaşabilmek üzere düzenlenmiş ve toplam beş bölüm, 79 sorudan oluşan ölçekten elde edilen veriler, çeşitli istatistik programları ile analize tabi tutulmuştur. Araştırma sonucunda, akademisyenlerin sahip oldukları karanlık üçlü kişilik özelliklerinin, örgütsel siyaset algıları ve kariyer planlamaları üzerinde etkili olduğu ve örgütsel aidiyetin her üç değişken üzerinde de anlamlı bir aracı etki oluşturduğu elde edilen bulgulardandır.
İlgilizce Özet The personality traits of an individual have a huge impact on his/her professional life as well as on all aspects of his/her life. In this context, according to the findings of previous studies published in the related field, narcissism, Machiavellianism and psychopathy, called as dark triad personality traits, will have a strong impact on the employees' career planning and perceptions of organizational politics. Additionally, another focal point of the study is the mediating role of organizational citizenship on the effect of the dark triad personality traits on the career planning and organizational politics. If the organizational citizenship, which can be defined as the strength of an individual's connection to his/her organization as a result of his/her identification with the organizational values, mediates these three variables, the result will be discussed within the research. The ultimate aim of this study is to reveal the mediating role of the organizational citizenship on the effect of dark triad personality traits of the employees on their perceptions of organizational politics and career plannings. Within the scope of the study, a total of 402 academicians working in different departments and under different titles were reached at Kafkas University. The data obtained from the scale comrpsied of five sections and 79 questions were analyzed by various statistical programs. Findings obtained as a result of the research demonstrate that the dark triad personality traits of academicians is influential on their career planning and perceived organizational politics, and that organizational citizenship has a significant mediating role on these variables.