| Tez Türü | Doktora |
| Ülke | Türkiye |
| Kurum/Üniversite | Kafkas Üniversitesi |
| Enstitü | Sosyal Bilimler Enstitüsü |
| Anabilimdalı | Tarih Ana Bilim Dalı |
| Tez Onay Yılı | 2023 |
| Öğrenci Adı ve Soyadı | Pınar ALBAYRAK |
| Tez Danışmanı | DOÇ. DR. MUSTAFA KARAGEÇİ |
| Türkçe Özet | nsanlık tarihi boyunca pek çok uygarlığa ev sahipliği yapmış kadim Anadolutopraklarının oldukça büyük bir bölümünü oluşturan Doğu Anadolu BölgesiPrehistorik tarihlerden günümüze kadar yerleşim görmüştür. Doğu Anadolu'nunkuzey kısmı ve araştırma sahası olan Kars ilinin de içinde bulunduğu KuzeydoğuAnadolu Bölgesi Anadolu'dan Kafkaslar'a geçiş bölgesi olma özelliği taşımaktadır.Yapılan araştırmalar gösteriyor ki çalışma alanı olan Kars ve çevresi tarih öncesiçağlardan beri yerleşim alanı olarak kullanılmıştır. Doğu Anadolu'da güçlü bir devletolan Urartular döneminde Kars ve çevresi Güney Kafkasya'ya yapılacak seferler ileKars ve çevresinin yer altı, yer üstü zenginliklerinden faydalanmak için önemli birbölge olmuştur. Bölgeye yapılan seferler Urartu Kralları Menua ve Argişti Idönemine ait birçok yazıtta açıkça ifade edilmektedir. Argişti I döneminde EleşkirtKarakurt Sarıkamış-Kars üzerinden Aras vadisi ve Güney Kafkasya'ya yapılacakseferlerin önü açılarak bu bölgede askeri seferlerde kullanılacak birçok kale inşaedilmiştir. Tez kapsamında 24 kale incelenmiş ve incelenen kalelerin Orta DemirÇağında Urartu kale mimarisini tanımlayan pek çok benzer özelliğe sahip olduğugörülmüştür. Kalelerde tespit edilen sarnıç, su tünelleri, kaya basamakları, kayamezarı, sunu çukurları gibi mimari öğeler Urartu kalelerinde de bulunmaktadır.Çalışmada incelenen kaleler, Orta Demir Çağında Doğu Anadolu'da büyük bir güçolan Urartu Devletinin Kars ili ve çevresindeki izlerinin en belirgin kanıtlarıdır.Anahtar Kelimeler: Doğu Anadolu, Kafkasya, Kars, Urartu, Kale. |
| İlgilizce Özet | The Eastern Anatolia Region, covering a relatively large part of the ancientAnatolian lands and home to many civilizations throughout human history, has beeninhabited from the Prehistoric to the present day. As the research subject of thisthesis, the North-eastern Anatolian Region, including the northern part of EasternAnatolia and the province of Kars also bears the characteristics of being home toseveral civilizations and of being a transition zone from Anatolia to the Caucasus.The research demonstrates that Kars and its surroundings, which are the study areas,have been used as a settlement land since prehistoric times. During the Urartianperiod, a powerful state in Eastern Anatolia, Kars and its surroundings became animportant region, offering underground and above-ground riches with theexpeditions to the South Caucasus. These expeditions to the region have clearly beenevident in many inscriptions belonging to the period of the Urartian Kings Menuaand Argishti I During the Argishti I period, many castles were built in this region tobe used in military expeditions, paving the way for further expeditions to be made tothe Aras valley and the South Caucasus via Eleşkirt-Karakurt Sarıkamış-Kars.Within the scope of thesis, 24 castles were examined. It has been observed that thecastles in question as part of the study have many similar features that define thespecific Urartian castle architecture in the Middle Iron Age. Architectural elementssuch as cisterns, water tunnels, rock steps, rock tombs, and offering pits found in thecastles are also found in Urartian castles. The castles examined in study are one ofthe clearest pieces of evidence to trace the Urartian State, which was a great power inEastern Anatolia during the Middle Iron Age, in and around Kars province.Keywords: Eastern Anatolia, Caucasus, Kars, Urartian, Castle |
