img
Faaliyet esaslı kâr yönetimi davranışları üzerinde sermaye yapısı ve finansal performansın rolü
Tez Türü Doktora
Ülke Türkiye
Kurum/Üniversite Kafkas Üniversitesi
Enstitü Sosyal Bilimler Enstitüsü
Anabilimdalı İşletme Ana Bilim Dalı
Tez Onay Yılı 2023
Öğrenci Adı ve Soyadı Selçuk TAZEGÜL
Tez Danışmanı DOÇ. DR. MEHMET EMİN KARABAYIR
Türkçe Özet Bu çalışmada firmaların, faaliyet esaslı kâr yönetimi davranışları ile sermaye yapısının ve firma performansının bu davranışlardaki rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Bir finansal manipülasyon türü olan ve gerçek faaliyetlerin manipülasyonu olarak da ifade edilen faaliyet esaslı kâr yönetiminin, özellikle firma dışındaki paydaşlar tarafından tespit edilmesi, diğer finansal manipülasyonlara kıyasla oldukça zordur. Bu nedenle firmaların satışlar, üretim maliyetleri ve faaliyet giderlerini kullanarak yaptıkları kâr manipülasyonları oluşturulan ekonometrik modeller ile tespit edilmektedir. Çalışmada bu manipülasyonların ilişkisinin test edildiği sermaye yapısına ilişkin faktörler olarak borç yapısı ve varlık yapısı, firma performansına ilişkin faktörler olarak ise finansal performans, büyüme fırsatları ve büyüme potansiyeli dikkate alınmıştır. 2005 ile 2021 yılları arasında Borsa İstanbul'da (BIST) imalat sektöründe faaliyet gösteren firmaların, firma-yıl verileri kullanılarak, yatay kesitsel regresyon ve panel veri analizi şeklinde iki aşamalı olarak gerçekleştirilen analizlere ilişkin bulgular, firmaların büyüme potansiyellerindeki ve maddi duran varlıklarındaki artışın, faaliyet esaslı kâr yönetimine negatif olarak etki ettiğini, buna karşın firma performansı ve firma borçlarındaki artışın ise faaliyet esaslı kâr yönetimine pozitif olarak etki ettiğini göstermektedir. Ayrıca firma performansı, borç yapısı ve varlık yapısına ilişkin finansal belirleyicilerin, üretim maliyetlerine kıyasla, satış ve faaliyet giderlerinin manipülasyonuna etkilerinin daha fazla olduğu çalışmada ortaya konulmuştur.
İlgilizce Özet This study examines the behavior of firms regarding real earnings management and the role of capital structure and firm performance in this behavior. Real earnings management is a form of financial manipulation that is challenging for external stakeholders to detect. Therefore, econometric models were utilized in this study to identify earnings manipulations performed by firms, using variables such as sales, production costs, and operating expenses. The relationships between these manipulations were evaluated, with capital structure and asset structure considered as proxies for capital structure, and financial performance growth opportunities and growth potential considered as proxies for firm performance. The study conducted an analysis in two stages, using cross-sectional regression and panel data analysis, based on firm-year data for firms operating in the manufacturing sector on Borsa İstanbul (BIST) between 2005 and 2021. The findings indicate that an increase in firms' growth potential and tangibility has a negative effect on real earnings management, while an increase in firm performance and firm debts has a positive effect on real earnings management. Furthermore, the study reveals that financial determinants related to firm performance, capital structure and asset structure have a greater effect on the manipulation of sales and operating expenses compared to production costs.