img
Erek Odaklı Çeviri Teorisi: Miheil Cavahişvili’nin “Kvaçi Kvaçantiradze” (Madrabaz Kvaçi) Adlı Romanının Gürcüce Çevirisi Üzerine*   
Yazarlar
Murat Özcan
Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Türkiye
Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Nadir ACET
Türkiye
Özet
Toplumların gelişmesinde önemli bir yere sahip olan çeviri, insanla birlikte var olup onunla birlikte yaşayan, her boyutta iletişimi sağlayan bir olgudur. Çeviri toplumun gelişmesinde çok önemli bir rol oynadığı için bir toplumda öncelikle dil bilincinin oluşturulması ve geliştirilmesi gereklidir. Toplum dilinin diğer dillerle olan ilişkisi de bu açıdan önemlidir. Farklı kültürlerde etkileşimde bulunmak, o kültüre ait değerlerin çeviri etkinliği yoluyla aktarılması ve ana dil kültürüyle buluşturulması demektir. Çeviribilimin gelişmesinin çeviri eleştirisine bağlı olduğu söylenebilir. Yapılan çeviri eleştirileri bazı çeviri kuramlarının geçerliliğini kaybetmesine neden olurken bazılarının gelişerek çeviri dünyasında daha geçerli bir konuma sahip olmasına ya da yeni çeviri kuramlarının oluşmasına olanak sağlamıştır. Örneğin; çalışmanın temel alt yapısını oluşturan “erek odaklı çeviri anlayışı” ilk çıktığı tarihten günümüze gelişerek geçerliliğini korumuş ve hatta bazı yeni kuramların oluşmasına öncülük etmiştir. Gideon Toury’nin öne sürdüğü ve geliştirdiği “erek-odaklı çeviri kuramı” Even- Zohar’ın “çoğuldizge kuramı” temelinde yatan “kültür” kavramı temel alınarak oluşturulmuş ve “çoğuldizge kuramı” ile birlikte çeviri dünyasının en genel geçer kuramları arasında yerini almıştır. Çeviri kuramlarının çeviri eleştirisi yoluyla gelişerek sınırlarını zorlaması çeviribilimin büyük bir hızla geliştiğinin de kanıtı sayılmaktadır. Bu çalışmada 20.yüzyıl Gürcü edebiyatının önemli isimlerinden biri olan Miheil Cavahişvili’nin “Kvaçi Kvaçantiradze (Madrabaz Kvaçi)” isimli kitabından belirlenen kesitler Gideon Toury’nin erek odaklı çeviri kuramı ışığında Türkçe’ye nasıl aktarıldığı tespit edilecektir. Yapılan çevirinin erek odaklı kurama göre “kabul edilebilir” veya “yeterli” bir çeviri olup olmadığı gözlemlenecektir.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale
Dergi Adı International Balkan University
Dergi ISSN 2667-5641
Dergi Tarandığı Indeksler TR DİZİN
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 03-2022
Cilt No 17
Sayı 1
Sayfalar 1 / 15
Doi Numarası 10.7827/TurkishStudies.55767
Makale Linki http://dx.doi.org/10.7827/turkishstudies.55767