| Yazarlar |
Dr. Öğr. Üyesi Mesude SAĞIROĞLU
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
| Özet |
| Toplumcu gerçekçilik, Rusya’da 20. yüzyılın başında kendini göstermeye başlayan, 1934 yılında resmiyet kazanan bir sanat kuramıdır. Devrim sonrasında ortaya çıkmış bir kuram olmasına karşın toplumcu gerçekçilik, edebi kaynağını 19. yüzyıl Rus edebiyatından alır ve N. G. Çernışevski’nin Ne Yapmalı? (Şto delat’?, 1863) adlı eserinde ilk örneğini bulur. Felsefi dayanağını Marksizmden alan kuram, Marksizmin ikinci evresi olarak da bilinmektedir. Bu doğrultuda toplumcu gerçekçilik, edebiyatı işçi sınıfına sosyalizmi benimsetmede yol gösterici, yani ideolojik bir araç olarak görür. Bunun sonucunda kuramın ilkeleri olumlu kahramanlar öğretisi, devrimci romantizm, devrimci hümanizm, sınıf çatışması ve burjuva ideolojisiyle uyuşmazlık olarak belirlenir. Sovyet Yazarlar Birliği Birinci Kongresi’nde belirlenen bu ilkelerin, eserlerde kitlelerin sevebileceği biçimler aracılığıyla işlenmesi gerektiği belirtilerek edebiyatın iyimser, eserlerdeki karakterlerin ise cesur olması beklenir. O dönemde henüz adlandırılmamış olmasına karşın Ekim 1917 Devrimi sonrasında verilen pek çok eser, toplumcu gerçekçiliğin ilkelerini taşır. Bu eserler arasında, ilk Sovyet yazarlarından biri olan Fyodr Vasilyeviç Gladkov’un Çimento (Tsement, 1924) adlı eseri yer alır. Toplumcu gerçekçi ilk eserler arasında sayılmakla beraber Çimento, Rus edebiyatında ilk sanayi romanı olarak kabul görür. Eserde işçi sınıfının toplumsal ve ekonomik mücadelesinin resmedilmesinin yanı sıra, toplumun daha iyi bir konuma gelebilmesi için neler yapılması, yeni toplum içerisinde insanların hangi özelliklere sahip olması gerektiği de aksettirilir. Kuramla ilgili araştırmalar çerçevesinde incelendiğinde Çimento’nun toplumcu gerçekçiliğin belirlediği ilkeleri kapsadığı görülmektedir. Bu doğrultuda, çalışmamızda öncelikle elde edilen bilgiler ışığında toplumcu gerçekçiliğin dayanakları ve ilkeleri belirtilecektir. Çimento ve yazarı hakkında kaynak dil olan Rusçada fazla materyal ve çalışma olmadığı gerekçesiyle, erişim sağlanan materyaller doğrultusunda eser incelemesi gerçekleştirilecektir. Eser, kuramın ilkeleriyle örtüşen noktaları çerçevesinde analize tabi tutulacaktır. |
| Anahtar Kelimeler |
| Makale Türü | Özgün Makale |
| Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
| Dergi Adı | Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi |
| Dergi ISSN | 2147-2610 |
| Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
| Makale Dili | Türkçe |
| Basım Tarihi | 09-2020 |
| Cilt No | 8 |
| Sayı | 23 |
| Sayfalar | 244 / 255 |
| Makale Linki | https://dergipark.org.tr/tr/pub/avrasyad/issue/56783/728264 |
