Yazarlar |
Doç. Dr. Arzu ŞEYDA GÜVEN
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
Renklerin insan yaşamında her zaman önemli bir yeri olmuştur. Doğada var olan çok renklilik, insanın bu renkleri adlandırmasıyla değer kazanmıştır. Renkler, estetik görünümleri yoluyla bireysel, toplumsal ve evrensel değer yüklenmeleri sonucunda tarih boyunca insan yaşamında birer gösterge olarak yer almışlardır. İnsanın dille olan bağlantısı, nesne ve kavramlarıalgılama, adlandırma, anlamlandırma süreçleriyle birlikte gerçekleşir. Renk isimleri de bu bağlamda doğayı algılama ve onları adlandırma biçimleri olarak değerlendirilebilir. Renkler doğal göstergeyken renk adları; dilsel, kurmaca göstergedirler. Renklerin değerleri, zaman içerisinde toplum tarafından oluşturulmuş ve üzerinde uzlaşmaya varılmıştır. Dilsel göstergelerin toplumun uzlaşması sonucunda gerçekleşmesi gibi renklerin birer görsel gösterge olmaları da aynı süreçten geçmiştir. Dil, durağan bir olgu değildir. Bu sebeple insana ve zamana bağlı olarak değişim ve gelişim içerisindedir. Sürekli yeni durumlarla, yeni nesnelerle karşılaşan toplumlar, yeni sözcükler üretme ihtiyacı duyarlar. Bu süreçte bazı göstergeler kullanımdan düşerken yeni göstergeler de dilin dünyasına girer. Renk adlandırmalarında da durum böyledir. Türk kültüründe renklerin önemli bir yeri ve değeri vardır. Türkçede renklerin önemi, Türklerin en eski zamanlardan itibaren onları değer yüklenmiş birer gösterge olarak kullanmaları dolayısıyladır. Türkçe, renk adları açısından zengin bir söz varlığına sahiptir. Yaşamın değişmesi, yeni nesnelerin ortaya çıkması ve bunların renklerinin daha ayrıntılı adlandırılması gerekliliği, renk adlarıaçısından da yepyeni bağdaştırmaların ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Türkçenin söz varlığı açısından bunların belirlenmesi önem taşımaktadır. Bu çalışmada eş zamanlı bir yöntemle üretim dünyasındaki güncel renk adları üzerinden inceleme yapılmıştır. Özellikle giyim, kişisel bakım, kumaş, iç ve dış cephe boyalarında kullanılanrenk adları tespit edilmeye ve değerlendirilmeye çalışılmıştır. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Journal of Turkish Studies |
Dergi ISSN | 1308-2140 |
Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 04-2020 |
Cilt No | 15 |
Sayı | 2 |
Sayfalar | 1343 / 1358 |
Doi Numarası | 10.29228/TurkishStudies.40487 |
Makale Linki | http://dx.doi.org/10.29228/turkishstudies.40487 |