| Yazarlar |
Kemal Doymuş
Atatürk Üniversitesi, Türkiye |
|
Ümit Şimşek
Atatürk Üniversitesi, Türkiye |
Prof. Dr. Ataman KARAÇÖP
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
| Özet |
| Problem Durumu: Kimya eğitimi alan üniversite birinci sınıf öğrencilerinin çoğu kimya konularını makroskobik ve sembolik seviyelere nazaran mikroskobik seviyede anlamada zorluk çekmektedirler. Bu üç anlama seviyesi; 1) madde enerji ve doğa olayları gibi olguların anlaşıldığı makroskobik seviye, 2) molekül, atom, iyonlar ve buna benzer olguların anlaşıldığı mikroskobik seviye ve 3) formüller, eşitlikler ve iyon hareketleri gibi olguların anlaşıldığı sembolik seviye olarak ifade edilmektedir. Önemli olan bir husus bu üç seviyede öğrenmenin nasıl gerçekleştirileceği problemidir. Bu çalışmada, görsel modellerin kullanıldığı bilgisayar animasyonları ve öğrenci merkezli yöntemlerinden biri olan işbirlikli öğrenme metodunun öğrencilerin üniversite kimya eğitiminde maddenin halleri konusunu makro, mikro ve sembolik sevide anlamalarına nasıl bir etki yapacağı araştırılmıştır. Araştırmanın Amacı: Bu çalışmanın amacı, üniversite birinci sınıf öğrencilerinin maddenin halleri konusunu mikro, makro ve sembolik seviyelerde anlamaları üzerine bilgisayar animasyonları ve işbirlikli öğrenme metotlarının etkilerini belirlemektir. Araştırmanın Yöntemi: Bu araştırmanın örneklemini 2006–2007 akademik yılında genel kimya dersini alan üç farklı sınıftaki toplam 64 fen bilgisi öğretmenliği birinci sınıf öğrencisi oluşturmuştur. Bu sınıflarda biri işbirlikli öğrenme metodunun uygulandığı işbirlikli grup, ikincisi bilgisayar animasyonları tekniğinin uygulandığı animasyon grubu ve üçüncüsü geleneksel öğretimin uygulandığı kontrol grubu olarak belirlenmiştir. Animasyon grubuna gösterilmek üzere ünite konularıyla ilgili hazırlanan bilgisayar animasyonları, dersin işleniş basamağında her bir animasyon iki dakikalık zaman içerecek şekilde sunulmuştur. Animasyon gösteriminin ardından konu ile ilgili sınıf tartışmaları yapılmış öğrencilerin yanlış ve eksik anlamaları olduğu durumlarda animasyonlar tekrar gösterilerek bu eksiklikleri giderici çalışmalar yapılmıştır. İşbirlikli öğrenme yönteminin uygulandığı sınıf 4-5 öğrenciden oluşan 5 heterojen gruba ayrıldı. Her gruba ilgili ünitenin konuları dağıtıldı. Gruplar konularını sınıf içerisinde ve sınıf dışarısında yapmış oldukları çalışmalarla hazırladılar. Hazırlıklar tamamlandıktan sonra her grup sınıf içerisinde 35 dakikalık sunum ve 15 dakikalık tartışma şeklinde sunumlarını tamamladılar. Kontrol grubunda ise ünite ile ilgili hazırlanan ders materyali doğrultusunda öğretmen sunumu soru-cevap vb. tekniklerin kullanıldığı geleneksel öğretim yöntemine göre ders işlendi. Çalışma bütün gruplarda üç haftalık süre zarfında yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama aracı olarak Maddenin Halleri Testi (MHT), Ders Testi (DT) ve Mantıksal Düşünme Testi (MDT) kullanılmıştır. MDT, uygulamaya katılan öğrencilerin mantıksal düşünme düzeylerini tespit etmek amacıyla uygulanmıştır. Mantıksal düşünmenin dört alt boyutu ifade edilmektedir. MDT bu alt boyutları içine alan sekiz sorudan oluşmuştur ve değerlendirilirken doğru cevaplar 1 ve yanlış cevaplar 0(sıfır) puan olarak alınmıştır. MHT, öğrencilerin maddenin halleri, bileşikler ve bağ yapılarına ilişkin soruları mikro seviyede çizimler yaparak göstermelerini içeren bir testtir. Bu testin puanlaması; mikro seviyede anlama puanları olarak değerlendirilmiştir. Puanlamada mikro seviyede memnun edici anlama puanlarına 1 puan verilmiş ve diğer cevap türleri puanlamaya alınmamıştır. Mikro seviye deki puanlar; moleküller, atomlar, iyonlar gibi terimlere verilen cevaplarından elde edilmiştir. DT, öğrencilerin maddenin halleri konusundaki makro ve sembolik (mikro seviyede olmayan) seviyedeki anlamalarını tespit etmek için kullanılmıştır. Bu test çoktan seçmeli 15 sorudan oluşturulmuştur. Testin güvenirliğini belirlemek için daha önce maddenin halleri ünitesini görmüş olan öğrenci grubuna test uygulanmış ve güvenirlik katsayısı 0,69 olarak bulunmuştur. Test sonuçları değerlendirilirken her bir sorunun doğru cevabı 5 puan olarak değerlendirilmiştir. Araştırma gruplarının DT ve MHT’den elde edilen puanları için tek yönlü kovaryans (ANCOVA) analizi kullanılmıştır. Araştırmanın Bulguları Mantıksal düşünme testinden elde edilen puanlara ait tek yönlü varyans (ANOVA) analizi sonuçları, kontrol, animasyon ve işbirlikli grupların mantıksal düşünme puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olmadığını göstermiştir. Bulgular araştırmaya katılan öğrencilerin mantıksal düşünme bakımından benzer özelliklere sahip oldukları varsayımını desteklemektedir. Maddenin halleri testinden elde edilen puanlara ait tek yönlü kovaryans (ANCOVA) analizi sonuçlarından, animasyon ve işbirlikli gruplardaki öğrencilerin kontrol grubuna göre daha yüksek mikro seviyede anlama puanlarına sahip oldukları bulunmuştur. Bununla birlikte maddenin halleri konusundaki mikro seviyede olmayan (makro ve sembolik seviyede) anlamalar bakımından araştırma grupları arasında anlamlı bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular hem bilgisayar animasyonlarının hem de işbirlikli öğrenmenin mikro seviyede anlamalar üzerinde önemli etkisinin olduğunu göstermiştir. Araştırmanın Sonuçları ve Öneriler: Bu araştırma mikro seviyede gösterimler içeren bilgisayar animasyonları ile öğretimin öğretmen sunumuna dayalı geleneksel öğretime göre öğrencilerin kimya konularını mikro seviyede anlamalarını sağlamada daha etkili olduğu sonucuna varılmıştır. Bununla birlikte bu çalışma, küçük grup çalışmalarına dayalı işbirlikli öğrenme yönteminin de öğrencilerin maddenin halleri konusunu mikro seviyede anlamalarını ve zihinsel modeller oluşturmalarını sağladığını ortaya koymuştur. Ayrıca öğretmen sunumuna dayalı geleneksel öğretim yönteminin öğrencilerin maddenin halleri konusunu makro ve sembolik seviyede anlamalarını sağlamada işbirlikli öğrenme ve bilgisayar animasyonları ile öğretim kadar etkili olduğu sonucuna varılmıştır. Öğretmenler işbirlikli öğrenme aktivitelerini destekler ve kullanır iseler, öğrencilerin mikro seviyede anlama güçlüklerini önleyebilirler. Bu sayede etkili |
| Anahtar Kelimeler |
| Computer animation | cooperative learning | micro level | state of matter |
| Makale Türü | Özgün Makale |
| Makale Alt Türü | SSCI, AHCI, SCI, SCI-Exp dergilerinde yayımlanan tam makale |
| Dergi Adı | EURASIAN JOURNAL OF EDUCATIONAL RESEARCH |
| Dergi ISSN | 1302-597X |
| Dergi Tarandığı Indeksler | SSCI |
| Makale Dili | İngilizce |
| Basım Tarihi | 01-2009 |
| Cilt No | 9 |
| Sayı | 36 |
| Sayfalar | 109 / 128 |
