Yazarlar |
Orhan Kaplan
Sakarya Üniversitesi, Türkiye |
Doç. Dr. Özgür KIYÇAK
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
“Bir şairin manzum bir eserine başka bir şair tarafından aynı vezin ve kafiyede yazılan şiir” diye tanımlanan nazireler, zaman içerisinde nazire mecmualarında toplanmış ve özellikle XVI. yüzyılda bu tür mecmuaların güzel örnekleri verilmiştir. Bu örneklerden biri de Berlin Devlet Kütüphanesi (Staatsbibliothek Zu Berlin), Ms. Or. Oct. 3652 numarada kayıtlı şiir mecmuasının içinde yer alan Mecmû’a-i Nazâ’ir’dir. Kim tarafından derlendiği tam olarak bilinmeyen 328 varaklık mecmuanın yazımı 1002 (m.1594) yılında tamamlanmıştır. Mecmuadaki şiirlerin kümelenme biçimine göre mecmuayı üç bölüme ayırmak mümkündür. “Mecmû’a-i Nazâ’ir” başlıklı birinci bölümde zemin, nazire ve model şiir örneklerine yer verilmiştir. Bu bölümde 2227 gazel yer almaktadır. İkinci bölümü oluşturan divan(çe)ler kısmında sırasıyla Nev‘î, Ulvî, Misâlî, Mânî, Hâtemî, Sâ‘î, Tîgî’nin toplam 271 şiiri bulunmaktadır. “Karışık şiirler” olarak adlandırılabilecek son bölüm ise 22 şiirden oluşmaktadır. Mecmuada Bâkî, Nev‘î, Ulvî, Bağdatlı Rûhî, Gelibolulu Âlî, Azmî-zâde Hâletî gibi tanınmış şairlere rastlanmakla birlikte henüz divanı yayınlanmamış Bezmî, Sâ‘î, Hâtemî gibi şairlerin de neredeyse bir divançe teşkil edecek kadar çok sayıda şiiri vardır. Mecmuada diğer nazire mecmualarından farklı olarak edebiyat tarihimizde üzerinde fazla durulmamış veya bilinmeyen çok sayıda şairin daha önce yayınlanmamış şiirlerinin bulunması mecmuayı değerli kılan bir diğer özelliğidir. Bu çalışmada ilk olarak mecmuanın neşri sırasında karşılaştığımız sorunlara değinilmiş, daha sonra müstensihten/mürettipten kaynaklanan ve mecmuanın tamamına yayılan çeşitli yazım hataları örneklerle gösterilmiştir. Mecmuada yer alan mütekerrir şiirler tablo hâlinde verilmiş, son olarak mecmuadaki tüm şiirler MESTAP’a göre tasnif edilmiştir. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi |
Dergi ISSN | 2687-5675 |
Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 08-2021 |
Sayı | 5 |
Sayfalar | 1 / 175 |
Doi Numarası | 10.51531/korkutataturkiyat.975331 |
Makale Linki | http://dx.doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.975331 |