| Yazarlar |
Doç. Dr. Özgür KIYÇAK
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
| Özet |
| Ticaret hayatın büyük bir gerçeğidir. Bu gerçeklik, kapsayıcımaddî ve manevî bir genişlik ve derinliğe sahiptir. Sanat bireyin olduğukadar toplumun ve tarihin de bir meyvesidir. Toplumu ve toplumunşekillendiği tarihî süreci besleyen unsurlar din, kültür, medeniyet veçağ değişimleridir. Klasik edebiyat kendi sanat anlayışı çerçevesindeanılan kaynaklardan beslenmiştir. Ticarete ait değerler/kavramlarşairler tarafından zaman zaman etraflarında yeni hayal ve imajlarınkurulduğu bir kaynak olarak önemli bir araştırma sahasıdır.Başlangıçta herhangi bir tüccar anlamını taşıyan; ancak değişen siyasî,sosyal ve ekonomik gelişmelerle siyasî ve idarî kimi hakları dabünyesine alan şehbender/şehbenderlik klasik şiirin kendisindenistifade ettiği ticaretle ilgili kavramlardan biridir. Şehbenderçerçevesinde oluşturulmuş pek çok hayal ve imaj klasik şiirin estetiksöyleminin kaynak malzemesi olmuştur. Şehbenderle ilgili bu estetiksöylem aynı zamanda şehbenderin sıradan bir tüccardan hukukî, idarîkimi hakları bünyesinde barındıran bir mevkie dönüşümünün detanıklığını barındırmaktadır. Şiir, anılan bu anlam dünyasından estetikzeminde istifade etmiştir. Bu çerçevede şehbender etrafındaoluşturulmuş hayal ve teşbih unsurlarını, hüsn-i ta‘lîl vb. edebîsanatları, poetik ve tasavvufî söylemleri, sosyal eleştiri ve patronajifadelerini, övgü değerlerini ve nihayetinde bir kurumun kendisini(şehbenderlik) bulmak mümkündür. Bu söylem -birinci gayesi estetikolmakla beraber- bir medeniyetin ticaret algısını ve bu algının çağagöreliliğini de bize ulaştırmaktadır. |
| Anahtar Kelimeler |
| Makale Türü | Özgün Makale |
| Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
| Dergi Adı | Turkish Studies - Language and Literature |
| Dergi ISSN | 2667-5641 |
| Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
| Makale Dili | Türkçe |
| Basım Tarihi | 01-2019 |
| Cilt No | 143 |
| Sayfalar | 1297 / 1318 |
| Doi Numarası | 10.29228/TurkishStudies.22947 |
| Makale Linki | http://turkishstudies.net/files/turkishstudies/f8a0affc-d146-4866-b74f-68e76f237876.pdf |
