Yazarlar |
Dr. Öğr. Üyesi Azer YAVUZ
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
Aydınlanmanın ulus devlete geçiş sürecinde, milletlerin yazgısını belirleme hürriyetinin sağladığı fayda, aşırı bireyselliğin veya egosantrik dünya algısının beraberinde bir problem alanı doğurduğu gözdenkaçmayacaktır. Tarih algısı bakımından bu duruma tepki Johan GıttliebFichte’den (1762-1814) gelir. Onun Alman Ulusuna Söylevleri tarihte biriken benlik algısının temel sistematiğine yapılmış bir itiraz olarak tarihinakışında aynı veya mukadderatçı kalmamak çerçeveli ‘tarihi yorumlama’eksenine döner. Bu tasarım, aynı zamanda tarihi salt bir tefekkür alanıolarak değil, aksiyon ve kolektif tarih yorumunun kader alanı olarak görmenin de yol ayırımıdır. Bu bağlamda Kafkas coğrafyasında ün salmışÂşık Şenlik’in (1850-1913) milli aidiyet ve tarihsel kesitte karşılaşılanbunalım devrinde şiirleriyle, söz konusu ettiğimiz Fichte’nin ulusal algılayış biçimine ne derece yakın veya şiir dilinde ne derece ortak bir dilsellik ve mensubiyet duyduğu, disiplinler arası bir yorum inisiyatifinisağlayabilir. Dolayısıyla tarihi kurucu, yorumlayıcı ve tinsel bakımdandilde gömülü olan ve bir milleti yaşatacak olan ulusal söylemin yine insanzihniyle tarihe yönelik kurma/kurgulama eylemi, Fichte’nin Alman ulusdevlet inşa sürecinde üstlendiği işlevden hareketle Kafkas Türkleri için debunalım ve savaş dönemlerinde Âşık Şenlik’in; koçaklama ve destan şiirleriyle tarih bilincini ve ulusal var olma endişesini şiir dilinde karşılayanbazı meseleleri tartışmayı gerektirir. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | MLA dergilerinde yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Türklük Bilimi Araştırmaları |
Dergi ISSN | 1300-7874 |
Dergi Tarandığı Indeksler | MLA, SOBİAD, EPSCO |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 03-2019 |
Cilt No | 24 |
Sayı | 45 |
Sayfalar | 227 / 235 |