| Yazarlar |
Doç. Dr. Pınar AKSU KILIÇLE
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Gökhan Nur
Gaziantep Üniversitesi, Türkiye |
Prof. Dr. Süleyman GÜL
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
|
Ayşe Erciyas
Türkiye |
|
Zeynep Tayfa
Türkiye |
Doç. Dr. Tülay DİKEN ALLAHVERDİ
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Dr. Öğr. Üyesi Ertuğrul ALLAHVERDİ
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
| Özet |
| Amaç: Formik asit, bitkiler, arılar, toprak, araçlar, gübre yanması ve fotokimyasal reaksiyonlar gibi çeşitli kaynaklarca üretilen ve çevrede yaygın olarak bulunan kimyasal bir bileşimdir. Mevcut çalışma, insan lenfositlerinde sitokinez-blok mikronükleus tayini ve kromozomal aberasyon analizi gibi sitogenetik testler kullanarak formik asidin sitotoksik ve genotoksik etkilerinin in vitro analizine odaklanmıştır. Yöntem: Bu çalışma 18-22 yaş arası 10'u erkek, 6'sı kadın sağlıklı, sigara kullanmayan yetişkinlerinden kan örnekleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Lenfosit kültürüne kromozomal aberasyon (CA) testi için formik asidin farklı konsantrasyonları (0,07, 0,1, 0,2, 0,3, 0,4, 0,5, 0,8 mM) eklendi. Pozitif kontrol olarak mitomycin-C (0,3 µg/ml) kullanıldı. Sitokinez-blok mikronükleus tayini (CBMN) için, insan periferik kan lenfositleri 20, 40, 60, 80 mM derişimde formik asitle 48 saat işleme tabi tutuldu. Lenfosit kültürüne, pozitif kontrol olarak mitomycin-C (0,50 µg/ml) eklendi. Bu araştırma, sitokinezblok mikronükleus tayinini (CBMN) ve kromozomal aberasyon (CA) analizini kullanarak in vitro insan periferal lenfositlerinde formik asidin sitotoksik ve genotoksik etkilerini değerlendirmek için yapılmıştır. Bulgular: Pozitif kontrol olarak kullanılan mitomisin C (MMC, 0,5 µg/ml) ile negatif kontrol karşılaştırıldığında formik asitin tüm dozları mikronükleus frekansını belirgin bir düzeyde arttırdığı gözlenmiştir. Pozitif kontrol olarak kullanılan mitomisin C (MMC, 0,3 µg/ml)'nın negatif kontolle karşılaştırıldığında formik asidin 24 saatte tüm uygulama derişimlerinde, kromozomal aberasyonların sıklığını belirgin bir şekilde arttırdığı gözlenmiştir. Mikronükleus sıklığı ve kromozomal aberasyonlar, doza bağımlı olarak artmıştır. Sonuçlar formik asit konsantrasyonu, mikronükleus frekansı (r=0,92), nekrotik hücrelerin sayısı (r=0,95) ve apoptotik hücreler (r=0,91) arasında anlamlı korelasyonların var olduğunu göstermektedir. Sonuç: Verilerimiz, in vitro olarak formik asit konsantrasyonu ve mikronükleus frekansı, apoptotik hücreler ile nekrotik hücreler gibi kromozomal aberasyonlar arasında anlamlı bir korelasyon olduğu kanıtını sağlamıştır |
| Anahtar Kelimeler |
| Makale Türü | Özgün Makale |
| Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
| Dergi Adı | Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi |
| Dergi ISSN | 0377-9777 |
| Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
| Makale Dili | Türkçe |
| Basım Tarihi | 02-2016 |
| Cilt No | 73 |
| Sayı | 2 |
| Sayfalar | 111 / 120 |
| Doi Numarası | 10.5505/TurkHijyen.2016.82621 |
| Atıf Sayıları |
