img
Kars Yöresinde Bebek ve Çocuklara Hitap Etme İfadeleri: Sosyal ve Anlamsal Değişimlere Pedagojik Bir Yaklaşım    
Yazarlar
Turgay Han
Ordu Üniversitesi, Türkiye
Prof. Dr. Gencer ELKILIÇ
Kafkas Üniversitesi, Türkiye
Nilüfer Aybirdi
Türkiye
Dr. Öğr. Üyesi Turan Özgür GÜNGÖR
Kafkas Üniversitesi, Türkiye
Prof. Dr. Tazegül DEMİR ATALAY
Türkiye
Özet
Günümüzde söz eylem ile ilgili olarak yapılan çalışmaların çoğu cinsiyet, stil çalışması, argo kullanımı, standart dil kullanımı ve şive üzerinde odaklanmıştır. Ancak, Türkiye'de bağlam ilişkisine bağlı olarak toplumsal anlamsal değişiklikler bazında sınırlı sayıda çalışma yapılmıştır. Çalışmada Türkiye'nin bir doğu ili olan Kars'ta ebeveynlerin çocuklarıyla olan iletişimlerinde en çok kullandıkları reddetme ve takdir etme söz eylemlerini inceleyerek korpus oluşturulmuştur. Veriler otantik kültürün çok yoğun yaşandığı köylerde yaşayan ve çocukları ilkokul veya ortaokula giden 145 ebeveynden toplanmıştır. Katılımcılara 12 adet farklı bağlamlara göre hazırlanmış duruma uygun olarak çocuklarının isteğini nasıl reddedecekleri veya başarılarını nasıl takdir edeceklerini içeren yazılı söylem tamamlama testi verilmiştir. Verilerin analiz edilmesinde hem nitel, hem de nicel araştırma yönteminden yararlanılmıştır. Nitel araştırma amacıyla içerik analizi yapılmış, nicel analiz için ise tanımlayıcı ve çıkarımsal istatistikler yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda ebeveynlerin değişik oranlarda nezaket içeren çeşitli doğrudan ve dolaylı reddetme söz eylem kullandıkları tespit edilmiştir. Yine övgü söz eylemlerinde farklı ortamlarda farklı derecede kullanıldığı da saptanmıştır. Bu çalışmanın Kars yöresindeki anaokulu veya ilkokulda görev yapan öğretmenler için öğretmen-ebeveynçocuk iletişimi oryantasyonu açısından bir rehber niteliği taşıyabileceği öngörülmektedir. Bu bağlamda anne-baba-çocuk arasındaki iletişim biçimlerinin öğretmen tarafından bilinmesi olası önyargı ve yanlış anlaşılmaları ortadan kaldırmada faydalı olacağı gibi, çalışma, yöresel kültürü yaşayan ebeveynlerin çocuklarının yaş, davranış iletişim bağlamına ilişkin olarak kullandıkları iletişim teknik ve stillerine odaklandığı için, öğretmenlerin bu söylem analizi sayesinde öğrencileriyle olan etkileşimlerini yenilemelerini hızlandırmalarına ve onlarla iletişimlerini geliştirmeye yardımcı olacağı tahmin edilmektedir.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale
Dergi Adı Kafkas Universitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Dergi ISSN 1307-5500
Dergi Tarandığı Indeksler TR DİZİN
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 01-2016
Doi Numarası 10.9775/kausbed.2016.034
Makale Linki http://www.kafkas.edu.tr/dosyalar/sobedergi/file/19/5.pdf