Yazarlar |
Turgay Han
Ordu Üniversitesi, Türkiye |
Gencer ELKILIÇ
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Nilüfer Aybirdi
Türkiye |
Dr. Öğr. Üyesi Turan Özgür GÜNGÖR
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Tazegül DEMİR ATALAY
Türkiye |
Özet |
Günümüzde söz eylem ile ilgili olarak yapılan çalışmaların çoğu cinsiyet, stil çalışması, argo kullanımı, standart dil kullanımı ve şive üzerinde odaklanmıştır. Ancak, Türkiye'de bağlam ilişkisine bağlı olarak toplumsal anlamsal değişiklikler bazında sınırlı sayıda çalışma yapılmıştır. Çalışmada Türkiye'nin bir doğu ili olan Kars'ta ebeveynlerin çocuklarıyla olan iletişimlerinde en çok kullandıkları reddetme ve takdir etme söz eylemlerini inceleyerek korpus oluşturulmuştur. Veriler otantik kültürün çok yoğun yaşandığı köylerde yaşayan ve çocukları ilkokul veya ortaokula giden 145 ebeveynden toplanmıştır. Katılımcılara 12 adet farklı bağlamlara göre hazırlanmış duruma uygun olarak çocuklarının isteğini nasıl reddedecekleri veya başarılarını nasıl takdir edeceklerini içeren yazılı söylem tamamlama testi verilmiştir. Verilerin analiz edilmesinde hem nitel, hem de nicel araştırma yönteminden yararlanılmıştır. Nitel araştırma amacıyla içerik analizi yapılmış, nicel analiz için ise tanımlayıcı ve çıkarımsal istatistikler yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda ebeveynlerin değişik oranlarda nezaket içeren çeşitli doğrudan ve dolaylı reddetme söz eylem kullandıkları tespit edilmiştir. Yine övgü söz eylemlerinde farklı ortamlarda farklı derecede kullanıldığı da saptanmıştır. Bu çalışmanın Kars yöresindeki anaokulu veya ilkokulda görev yapan öğretmenler için öğretmen-ebeveynçocuk iletişimi oryantasyonu açısından bir rehber niteliği taşıyabileceği öngörülmektedir. Bu bağlamda anne-baba-çocuk arasındaki iletişim biçimlerinin öğretmen tarafından bilinmesi olası önyargı ve yanlış anlaşılmaları ortadan kaldırmada faydalı olacağı gibi, çalışma, yöresel kültürü yaşayan ebeveynlerin çocuklarının yaş, davranış iletişim bağlamına ilişkin olarak kullandıkları iletişim teknik ve stillerine odaklandığı için, öğretmenlerin bu söylem analizi sayesinde öğrencileriyle olan etkileşimlerini yenilemelerini hızlandırmalarına ve onlarla iletişimlerini geliştirmeye yardımcı olacağı tahmin edilmektedir. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Kafkas Universitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
Dergi ISSN | 1307-5500 |
Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 01-2016 |
Doi Numarası | 10.9775/kausbed.2016.034 |
Makale Linki | http://www.kafkas.edu.tr/dosyalar/sobedergi/file/19/5.pdf |