| Yazarlar |
İsa Çelik
Atatürk Üniversitesi, Türkiye |
Dr. Öğr. Üyesi Birol YILDIRIM
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye |
| Özet |
| Bilindiği üzere genel anlamda bütün bir Kafkasya, özelde Çeçenistan asırlardır Rusişgaline karşı kesintisiz olarak devam eden bağımsızlık mücadelelerine sahne olmaktadır. Bumücadelede Nakşibendiyye ve Kâdiriyye tarikatları önemli bir rol oynamıştır. Bu anlamdaTarikât-ı Âliyye-i Nakşibendiyye’nin mürşidi olan İmam Şâmil bu kutlu mücadelenin entanıdık simasıdır. Fakat Tarikât-ı Âliyye-i Kâdiriyye’nin yöredeki temsilcisi olan Şeyh KuntaHacı Kişiev de kendine has uslubu ile bu mücadelede yerini almıştır. Sahip olduğu mücadeletarzıyla İmam Şâmil’in şimşeklerini üstüne çeken Şeyh Kunta Hacı, onun tutsak olmasıyla bumücadelenin tek lideri olmuştur. Şeyh Kunta Hacı, Şeyh Şâmil’in gazavat ideolojisiyleyoğrulmuş “Müridizm” akımına karşı anti-gazavat ruhuna sahip “Zikirizim” anlayışınıortaya koymuştur. Fakat çalışmamızdan anlaşılacağı üzere bu barışçı tutum teslimiyetçi biranlayışa sahip olmayıp dışarıdan neredeyse hiçbir destek alamayan mücadeleye bilgece vefarklı bir bakış açısı getirmeye çalışmıştır. Bu anlayış yaşadığı acımasız bir savaş ortamında“Ormana gidince baltanı arkana sakla” diyebilecek kadar nâif bir ruha sahip Şeyh KuntaHacı’nın tabiatına çok uygundur. Bu anlayışı ilk başta olumlu karşılayan Ruslar, zikiristhareketin takipçilerinin artması nedeniyle tutumlarını sertleştirmişler tarihte Şali Katliamıolarak geçen büyük katliamı yapmışlar, bu olayın akabinde de Şeyh Efendi Çarlık yönetimitarafından kovuşturmaya tabi tutularak 1864 yılında yakalanarak sürgüne gönderilmiştir.Şeyh Kunta Hacı Novgorod şehrinin Ustyuzhna kasabasında 19 Mayıs 1867’de vefat etmiştir.Fakat bugün itibariyle Şeyh Kunta Hacı’nın aziz hatırası özellikle Çeçenistan’da canlı birşekilde yaşamaktadır. |
| Anahtar Kelimeler |
| Makale Türü | Özgün Makale |
| Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
| Dergi Adı | Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| Dergi ISSN | 1304-4990 |
| Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
| Makale Dili | Türkçe |
| Basım Tarihi | 06-2019 |
| Cilt No | 23 |
| Sayı | 2 |
