img
img
Hāfiz Ibrāhīm’s Two Odes for Fetḥī Bey: Honoring the First Martyr Pilot of the Ottoman Empire    
Yazarlar (1)
Doç. Dr. Esat AYYILDIZ Doç. Dr. Esat AYYILDIZ
Kafkas Üniversitesi, Türkiye
Devamını Göster
Özet
Bu çalışma, Osmanlı Devleti’nin ilk şehit pilotu olan Fethi Bey’in Arap şiirindeki mevcut mirasını incelemektedir. Hâfız İbrâhim’in Fethi Bey’e ithaf ettiği dokunaklı manzumelere odaklanan bu makale, bu spesifik şiirsel övgülerin nazmedilmesini etkileyen tarihi ve kültürel bağlamı keşfetmeyi amaçlamaktadır ve Hâfız İbrâhim’in Fethi Bey’in öncü ruhu ve trajik ölümü hususunda duyumsadığı hayranlığını, üzüntüsünü ve onu yad etme arzusunu şiirleriyle nasıl aktardığını incelemektedir. Dolayısıyla söz konusu makale, öncelikle bu şiirsel sitayişlerin üretilmesini etkileyen tarihsel ve kültürel bağlamın yanı sıra Arap şairlerin Fethi Bey’in öncü ruhu ve trajik şehadeti hususunda duyumsadıkları hayranlığı, üzüntüyü ve ihtiramı aktarma yollarını keşfetmeyi amaçlamaktadır. Fethi Bey’e adanmış Arap şiirlerini inceleyen söz konusu çalışma, onun hikâyesinin duygusal, kültürel ve tarihî boyutlarını gözler önüne seren orijinal bir bakış açısı sunmayı hedeflemektedir. Keza onun yolculuğunun zorluklar karşısında ilerleme, yenilik ve kararlılık sembolü olarak temayüz ettiğini vurgulamaktadır. Tetkik işlemi esnasında, Fethi Bey’in hikâyesinin duygusal boyutunu harekete geçirmek için kullanılan temalar, motifler ve üslup biçimlerine bilhassa vurgu yapılarak, şiirsel ürünlerin yakın bir metin analizi yapılmaktadır. Makale, Fethi Bey’e ithaf edilen şiirlerin yalnızca onun havacılığa katkılarını ölümsüzleştirmekle kalmayıp aynı zamanda onun başarıları hakkındaki kolektif belleğin şekillenmesine de katkıda bulunduğunu savunmaktadır. Ayrıca yapılan bu tahkikat, mezkûr şiirsel sitayişlerin Fethi Bey’in havacılık tarihindeki yerini sağlamlaştırmadaki ve Osmanlı Devleti’nin ve daha geniş anlamda Müslüman dünyasının kültürel manzarası üzerindeki tesirini sürdürmedeki rolünü de açık şekilde ortaya koymaktadır. Özetle bu çalışma, Fethi Bey’in çığır açan çabalarının ve trajik akıbetinin Osmanlı Devleti’nin ve daha geniş anlamda Müslüman toplumunun ortak bilinci üzerindeki etkisinin güçlü bir hatırlatıcısı olan Arap şiirindeki kalıcı etkisine ışık tutmayı amaçlamaktadır. Fethi Bey’i taltif eden Arapça şiirleri yakından inceleyerek, şairlerin saygı, keder ve anma duygularını nasıl ifade ettiklerine dair derin bir kavrayışın yanı sıra, şiirsel saygı duruşlarını etkileyen geniş tarihî ve kültürel arka plana dair bir idrak seviyesine de ulaşılmaktadır. Yapılan analizden, şairlerin Fethi Bey’in hikayesinin duygusal derinliğini aktarmak için bir dizi tema, motif ve nazım tekniği kullandıkları ve onun yolculuğunun ilerleme, yenilik ve zorluklar karşısındaki sarsılmaz bağlılığın bir sembolü olarak önemini vurguladıkları açıkça müşahede edilmektedir. Bu şiirsel övgüler, o dönemin kültürel ve tarihsel bağlamına paha biçilmez bir bakış açısı sağlamaktadır. Fethi Bey’den ilham alan Arap şiirlerini inceleyen bu çalışma, edebiyatın tarihî şahsiyetlerin ve olayların mirasını korumadaki rolünü de vurgulamaktadır. Bu bağlamda, Fethi Bey’e ithaf edilen şiirler yalnızca onun havacılığa katkılarını ölümsüzleştirmekle kalmamakta, aynı zamanda onun hayatının duygusal, kültürel ve tarihî yönlerine dair de eşsiz bir bakış açısı sunmaktadır. Bu şiirsel taltifler, Fethi Bey’in ve başarılarının şekillendirdiği ortak hafızanın teşekkülünde çok önemli bir rol oynamış ve onun öncü ruhunun gelecek nesillere ilham vermeye devam etmesine vesile olmuştur. Fethi Bey’in yaşamı ve mirasının esin verdiği Arap şiirinin geniş yelpazesi üzerinde mütalaada bulunurken, Osmanlı Devleti’nin ve daha geniş manada Müslüman âleminin kültürel dokusuna yaptığı katkıların süregelen önemini kabul etme lüzumu da doğmaktadır. Onun zamansız ölümü derin bir üzüntü kaynağı olsa da anısını tarihe sonsuza dek kazıyan şiirsel bir övgü dalgasını da teşvik etmiştir. Bu açıdan bakıldığında Fethi Bey’in Arap şiirindeki mirası, sadece edebiyatın tarihî korumadaki gücünün bir kanıtı değil, aynı zamanda insanın cesaret, yenilikçilik ve azim konusundaki daimî potansiyelinin de bir hatırlatıcısıdır.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale
Dergi Adı Harran İlahiyat Dergisi
Dergi ISSN 2791-6812
Dergi Tarandığı Indeksler TR DİZİN
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 06-2024
Sayı 51
Sayfalar 26 / 45
Doi Numarası 10.30623/hij.1313884
Makale Linki http://dx.doi.org/10.30623/hij.1313884