Yazarlar |
Dr. Öğr. Üyesi Selçuk ŞENTÜRK
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
Bu çalışmanın amacı, 1982 yapımı “Master Harold” and the boys oyununu ve 2009 yapımı Invictus filmini eleştirel bir şekilde incelemek ve eserlere konu olan spor ve dans faaliyetlerinin “öteki” ve “ben” arasındaki ayrımı uzlaştırmadaki rolüne odaklanmaktır. Araştırma, postkolonyal edebiyat çalışmaları kapsamında ele alınan ikili karşıtlıklar kavramı üzerine karşılaştırmalı bir analiz yapar. Çalışmanın teorik çerçevesi ise Homi Bhabha’nın Üçüncü Mekân ve Gayatri Spivak’ın Subaltern kavramları üzerine inşa edilmektedir. Invictus filmi (2009), Nelson Mandela’nın hikayesine dayanmakta ve Mandela’nın Güney Afrika halkı arasında birlik sağlama çabalarını, Springboks olarak bilinen milli ragbi takımı üzerinden iletmektedir. Güney Afrika’nın sınırları içinde, apartheid olarak bilinen kurumsallaşmış ırkçılık, beyaz Afrikanerleri, eşit insan haklarından yoksun olarak aşağılanmış bir statüye iten siyah halktan keskin bir şekilde ayırmıştır. Athol Fugard’ın “Master Harold”... and the boys (1982) adlı tiyatro oyunu ise apartheid’in hakim olduğu 1950’lerde geçmektedir, ve beyazlar ile siyahiler arasındaki ikili karşıtlığın nasıl şekillendiği ve bunun da siyahilere karşı sistematik düşmanlığı nasıl arttırdığını gözler önüne sermektedir. Bununla birlikte, eserdeki iki orta yaşlı siyah hizmetçi Sam ve Willie ile genç efendileri Hally arasındaki yaşam ve salon dansları üzerine samimi ve dinamik diyalogları ikili karşıtlığın minimize edilmesi açısından umut verici bir zemin sunmaktadır. ”Master Harold” and the boys oyunu ve Invictus filmi, Güney Afrika’nın ırk ayrımıyla mücadele ve ulusal birliğe yönelik çabalarını farklı sanatsal perspektiflerden ele alır. Birlikte ele alındıklarında hem tiyatro hem de sinema aracılığıyla Güney Afrika’nın karmaşık tarihinin anlaşılmasını ve ırk ayrımıyla mücadele sürecinin ve barışın nasıl sağlandığını daha derinlemesine ortaya koyarlar. Irksal ayrımların temelini oluşturan “ben” ve “öteki” kavramlarını derinlemesine ele alan bu eserler bu ayrımın üstesinden gelmek için insanların içsel dünyalarındaki değişimi ve dönüşümü vurgulayarak birlik ve anlayışın inşası için bir yol haritası sunar. İki yapıt da ara alanların, spor ve dans aracılığıyla oluşturulduğunu ve bu araçlar sayesinde Apartheid sistemi tarafından dayatılan ayrımları altüst ederek ortak bir ulusal kimlik oluşturabileceğini göstermektedir. Çalışma, ırk eksenli engelleri aşma ve kapsayıcı mekânlar yaratma potansiyelleri sayesinde, spor ve dansın toplumsal dinamikleri yeniden şekillendirmede güçlü araçlar olarak hizmet ettiği sonucuna varır. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi (ODÜSOBİAD) |
Dergi ISSN | 1309-9302 |
Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
Makale Dili | İngilizce |
Basım Tarihi | 03-2024 |
Cilt No | 14 |
Sayı | 2 |
Sayfalar | 613 / 622 |
Doi Numarası | 10.48146/odusobiad.1455486 |
Makale Linki | http://dx.doi.org/10.48146/odusobiad.1455486 |