Yazarlar |
Dr. Öğr. Üyesi Erkan ASLAN
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
Kapsam ve sınırlılıklarının yanı sıra tanım ve niteliği konusunda da ortak bir noktada buluşmanın zor olduğu varoluş düşüncesi, var olma olgusunu genel olarak karamsar bir tarzda ele alan, felsefe tarihi açısından önemli düşünce akımıdır. Birçok farklı tema etrafında şekillenen varoluş düşüncesini, edebî ve sanatsal akımların yanı sıra bir kültür ekolü olan âşıklık geleneği içerisinde de görmek mümkündür. Çoğu âşık, yaşadığı varoluşsal kaygılara şiirlerinde yer vererek âdeta varoluş düşüncesinin toplumsal niteliğine de ışık tutmaktadır. Bu çalışmada da Kars âşık ekolünün kurucu âşığı Şenlik’in şiirlerinde yer alan varoluşçu temalar, toplumsal ve psikolojik boyutlarıyla incelemeye tabi tutulmuştur. İnceleme; “yalnızlık ve yabancılaşma”, başkaldırı”, “ölüm”, “hiçlik”, “kaygı-acı çekme” temaları ışığında ele alınmış ve Âşık Şenlik’te varoluş düşüncesinin geniş bir şekilde yer bulduğu tespit edilmiştir. Şenlik’te görülen gurbet kaynaklı yalnızlık, içsel sıkıntılar, sosyal hayata karşı yapılan eleştiriler ve nihayet bir kurtuluş parolası olarak ölüm gibi varoluşsal izler, yaşadığı toplumun bilinçdışının yansıması olarak ortaya çıkmakta ve toplumsal bir boyuta dönüşmektedir. Şenlik’te yer alan varoluşsal kaygıların yaşadığı toplumun düşüncelerine de uygun bir şekilde ateist değil teist bir yapıda olduğu görülmektedir. Yine Âşık Şenlik üzerinden, varoluş düşüncesinin toplumsal ve psikolojik boyutunun incelendiği bu çalışmadaki sonuçların, âşık edebiyatına mensup birçok âşık için söylenebilir olduğu sonucuna ulaşılmıştır. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi |
Dergi ISSN | 2618-6349 |
Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 07-2024 |
Cilt No | 8 |
Sayı | 2 |
Sayfalar | 749 / 764 |
Doi Numarası | 10.34083/akaded.1502464 |
Makale Linki | http://dx.doi.org/10.34083/akaded.1502464 |