img
Demir Çağı’nda Urartu’nun Orta Aras Havzası’na Düzenlediği Askeri Operasyonlar: Urartu-Erikua Krallıkları Arasındaki Mücadeleler    
Yazarlar
Dr. Öğr. Üyesi Ayhan YARDİMCİEL Dr. Öğr. Üyesi Ayhan YARDİMCİEL
Kafkas Üniversitesi, Türkiye
Prof. Dr. Hüseyin METİN Prof. Dr. Hüseyin METİN
Kafkas Üniversitesi, Türkiye
Özet
Orta Aras Havzası’nın Demir Çağı arkeolojik verileri iki ayrı kültüre işaret etmektedir. Birinci kültürün mimari yapıları blok taşlarla inşa edilmişken, ikinci kültürün mimari yapıları kaba işli, polygonal taşlarla inşa edilmiştir. Bu iki farklı kültürün tanımlanması bakımından çivi yazılı belgeler önemli bir referans oluşturmaktadır. Urartu Krallığı’na ait olan bu yazıtlarda Erikua Krallığı’na yapılan seferlerden söz edilmektedir. O halde birinci kültürün Urartu Krallığı’na, ikinci kültürün ise Erikua Krallığı’na ait olduğu düşünülebilir. Minua döneminde başlayan Urartu-Erikua mücadelesi, Sarduri II dönemine kadar devam etmiştir. Bu süre içerisinde Erikua Krallığı yeni bir başkent inşa etmiştir. Erikua Krallığı'nın stratejik konumu Urartuların kuzey yayılımını sekteye uğratmıştır. Çilli ve Karakoyunlu’daki arkeolojik araştırmalar, iki büyük Erikua yerleşmesinin tahrip edildiğini göstermektedir. Urartular Karakoyunlu’da tahrip ettikleri yerleşmenin yakınlarında Minuahinili ismiyle yeni bir kale-kent inşa etmiştir. Daha güneyde bulunan Bulakbaşı Kale 4’ün ise muhtemelen II Sarduri döneminde inşa edilmiştir. Kale-kentin inşası, Orta Aras Havzası’nın Iğdır Ovası bölümünün tamamen ele geçirildiğine işaret etmektedir. Bu çalışmada Urartu krallığının Orta Aras Havzasına düzenlediği askeri operasyonların olası rotaları ve bu rotalar üzerinde bulunan yerleşim birimlerinin niteliği değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonucunda Urartuların askeri operasyonlar düzenlemeden önce bölge hakkında bilgi sahibi olduğu, Erikua krallığı ile olan mücadelelerini aşamalı olarak sürdürdüğü anlaşılmıştır. Sonuç olarak Urartuların Kafkasya’ya yayılma politikası, Erikua Krallığı’nın ortadan kalkmasıyla gerçekleşmiştir.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale
Dergi Adı Sinop Üniversitesi sosyal bilimler dergisi
Dergi ISSN 2547-989X
Dergi Tarandığı Indeksler TR DİZİN
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 11-2024
Cilt No 8
Sayı 2
Sayfalar 683 / 701
Makale Linki https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4060483
BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
Atıf Sayıları

Paylaş