Yazarlar (1) |
![]() Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
Birinci Dünya Savaşı sürecinde Osmanlı Devleti, mütekabiliyet esasına göre düşman kabul edilen devlet vatandaşları ve şirketlerine savaş hukuku çerçevesinde çeşitli yaptırımlar uygulamıştır. Savaş esnasında düşman devlet tabiiyetli şirketlerinin kimisinin faaliyetleri kısıtlanmış, kimisinin faaliyetlerine son verilmiş, çalışanları dahi sürgün edilmiştir. Bu sebeple savaşın başlamasıyla bir şirketin tabiiyetinin düşman, müttefik veya tarafsız olması büyük önem kazanmıştır. Nestlé, söz konusu süreçte İsviçre tabiiyetine haiz bir şirket gibi gözükmekle birlikte şirketin İngiltere bağlantıları, Osmanlı makamlarınca şirketin düşman devlet şirketi sınıfında kabul edilebileceği şeklinde yorumlanmıştır. Böylelikle Nestlé’nin tabiiyetinin tartışmaya açıldığı hukuki bir süreç başlamıştır. Üç yıl boyunca süren dava neticesinde Osmanlı makamları Nestlé’nin delillerini yetersiz bulmuş ve onu düşman devlet tabiiyetli bir şirket olarak kabul etmiştir. Bu durum şirketin faaliyetlerini etkilerken olumlu imajına da darbe vurmuştur. Bu çalışmada Osmanlı arşiv kaynakları temel alınarak Nestlé’nin tabiiyetinin tartışmaya açılması, şirketin kendi tabiiyetini ispat etmeye yönelik ortaya koyduğu deliller ve Osmanlı makamlarının karşı delillerine yer verilmiştir. Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı esnasında, düşman ve tarafsız olmak üzere iki tabiiyete sahip şirketlere karşı davranış biçiminin tespiti bu çalışmanın temel amacını teşkil etmektedir. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi |
Dergi ISSN | 2148-6743 |
Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 12-2024 |
Cilt No | 11 |
Sayı | 2 |
Sayfalar | 327 / 351 |
Makale Linki | https://dergipark.org.tr/tr/pub/mtad/issue/88588/1512069 |