Yazarlar |
Dr. Öğr. Üyesi Didem ÖZGÜR
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Emin Ediz Tütüncü
Türkiye |
Özet |
Bu çalışmada, koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) açısından risk grubunda yer alan sağlık çalı- şanlarında, inaktif şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüs-2 (SARS-CoV-2) aşısı sonrası olu- şan anti-S1 IgG yanıtının ve bu yanıtı etkileyen faktörlerin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmaya, Kafkas Üniversitesi Tıp Fakültesi, Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezinde görev yapan, daha önce COVID-19 enfeksiyonu geçiren 82 ve geçirmeyen 194 kişi olmak üzere toplam 276 sağlık çalışanı dahil edilmiştir. İlk ve ikinci doz aşı uygulamasından 28 gün sonra alınan serum örneklerinde, humoral immün yanıtın kan- titatif olarak belirlenmesi için SARS-CoV-2 S proteininin reseptör bağlama alanını içeren rekombinant S1 antijeni ile kaplı, Anti-SARS-CoV-2 QuantiVac ELISA IgG (Euroimmun, Lubeck, Almanya) kiti kullanılmıştır. COVID-19 enfeksiyonu geçirmeyen 194 sağlık çalışanının ilk ve ikinci doz aşı uygulamasından 28 gün sonra sırasıyla antikor yanıtlarının %27.2 ve %98.5; ortalama antikor düzeylerinin 19.72 ± 38.73 bağla- yıcı antikor ünite (BAU) ve 222.09 ± 119.18 BAU olduğu belirlenmiştir. COVID-19 enfeksiyonu geçiren 82 sağlık çalışanının ise ilk ve ikinci doz aşı uygulamasından 28 gün sonra ortalama antikor düzeylerinin sırasıyla 268.27 ± 112.91 BAU ve 309.45 ± 112.75 BAU olduğu ve ilk doz aşı uygulamasından sonra %100 antikor yanıtı sağlandığı tespit edilmiştir. Her iki grupta da, ilk ve ikinci doz aşı uygulamasından sonra saptanan antikor düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu gözlemlenmiştir (p< 0.001). COVID-19 enfeksiyonu geçiren sağlık çalışanlarının ilk doz aşı uygulamasından sonra oluşan or- talama antikor düzeyinin, naif bireylerde ikinci doz aşı uygulamasından sonra oluşan ortalama antikordüzeyinden istatistiksel olarak daha yüksek olduğu saptanmıştır (p= 0.003). COVID-19 enfeksiyonunu son üç ay içerisinde ve üç aydan daha önce geçiren bireyler arasında ilk (sırasıyla, 269.10 ± 117.24 BAU ve 266.59 ± 105.65 BAU) ve ikinci (sırasıyla, 309.98 ± 113.17 ve 308.36 ± 114.04 BAU) doz sonrası ortalama antikor düzeyleri bakımından anlamlı bir fark olmadığı tespit edilmiştir (sırasıyla, p= 0.925 ve p= 0.951). COVID-19 enfeksiyonu geçirmeyen sağlık çalışanlarında ikinci doz aşı uygulamasından sonra en yüksek antikor düzeyleri 19-30 yaş grubunda (251.50 ± 119.81 BAU), kadınlarda (249.03 ± 118.57 BAU), vücut kitle indeksi (VKİ)< 20 kg/m2 grubunda olan (267.08 ± 137.51 BAU) ve sigara kullanmayanlarda (237.85 ± 124.83 BAU) saptanmıştır. Yaş, cinsiyet, VKİ ve sigara kullanımı ile aşı yanıtı arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu tespit edilmiştir (sırasıyla, p= 0.003, p= 0.005, p= 0.008 ve p= 0.036). İlk ve ikinci doz aşı sonrası sağlık çalışanlarının sırasıyla %76.1 ve %73.9’unda aşı sonrası istenmeyen etki (ASİE) göz- lenmemiştir. COVID-19 enfeksiyonu geçiren ve geçirmeyen bireylerde, ilk ve ikinci doz sonrasında ASİE sıklığında artış saptanmamıştır (p= 0.46 ve p= 0.43). Bu çalışmada, COVID-19 enfeksiyonu geçiren sağlık çalışanlarında ilk doz aşılamadan sonra elde edilen ortalama antikor düzeyinin, COVID-19 enfeksiyonu geçirmeyen bireylerde ikinci doz aşılamadan sonra elde edilen ortalama antikor düzeyinden daha yüksek olduğu saptanmıştır. COVID-19 enfeksiyonundan korunmada, antikor düzeyleri ve koruyuculuk süreleriy- le ilgili ileriye dönük klinik çalışmalara gereksinim olduğunu düşünmekteyiz. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | SSCI, AHCI, SCI, SCI-Exp dergilerinde yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Mikrobiyoloji Bulteni |
Dergi ISSN | 0374-9096 |
Dergi Tarandığı Indeksler | SCI-Expanded |
Dergi Grubu | Q4 |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 01-2022 |
Cilt No | 56 |
Sayı | 1 |
Sayfalar | 36 / 48 |
Doi Numarası | 10.5578/mb.20229904 |
Makale Linki | http://dx.doi.org/10.5578/mb.20229904 |