| Yazarlar |
Dr. Öğr. Üyesi Didem ÖZGÜR
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Seda Tezcan Ülger
Mersin Üniversitesi, Türkiye |
|
Mediha Begüm Kayar
Gaziantep İslam Bilim ve Teknoloji Üniversitesi, Türkiye |
|
Can Biçmen
Türkiye |
|
Ahmet Aslantürk
Türkiye |
|
Mahmut Ülger
Mersin Üniversitesi, Türkiye |
|
Gönül Aslan
Mersin Üniversitesi, Türkiye |
| Özet |
| Pirazinamid (PZA), tüberküloz (TB) tedavisinde kullanılan birinci seçenek anti-TB ilaçlardandır. PZA’nın persistan haldeki basilleri ortadan kaldırarak tedavi süresini 9-12 aydan altı aya kısaltabilme yeteneği göz önüne alındığında, tedavi rejiminin önemli bir taşını oluşturduğu görülmüştür. PZA direncine neden olan temel mekanizma %70-97 oranında pncA mutasyonları iken, rpsA ve panD mutasyonlarının da dirence neden olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmada, PZA dirençli Mycobacterium tuberculosis izolatlarında dirençle ilişkilendirilen pncA, rpsA ve panD gen mutasyonlarını, PZA direncini belirlemede pirazinamidaz (PZAz) enzim testinin etkinliğini, antitüberküloz ilaç duyarlılığını ve spoligotipleme yöntemi ile izolatların ait oldukları aileleri belirlemek amaçlanmıştır. Çalışmaya PZA dirençli 46 M.tuberculosis izolatı dahil edilmiştir. PZA direnci ile ilişkilendirilen pncA, rpsA, panD mutasyonları in-house polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) yöntemini takiben uygulanan DNA dizilemeyle araştırılmıştır. İzolatların ilaç duyarlılıkları Bactec MGIT 960 (Becton Dickinson, ABD) sistemiyle, PZAz varlığı kolorimetrik PZAz enzim testiyle ve ailelerin belirlenmesi spoligotiplendirme yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. PZA dirençli 46 izolatın 24 (%52.2)’ü PZA’e tek başına dirençli, 11 (%23.9)’i çok ilaca dirençli (ÇİD)-TB ve 11 (%23.9)’i de birden çok ilaca dirençli (BÇİD)-TB olarak tespit edilmiştir. PZA dirençli M.tuberculosis izolatlarının %73.9 (34)’unda direnç ile ilişki gen mutasyonları saptanmıştır. İzolatların %71.7(33)’sinde pncA, %28.2 (13)’sinde rpsA ve %4.3 (n= 2)’ünde panD mutasyonları tespit edilmiştir. Mutasyon saptanan 12 izolatta pncA/rpsA gen mutasyonları ve iki izolatta pncA/panD gen mutasyonları birlikteliği belirlenmiştir. Kolorimetrik PZAz testi ile enzim varlığı tespit edilen 9 (%19.6) izolatın 3 (%33.3)’ünde pncA gen mutasyonları gözlenmiştir. pncA geninde A226C (%27.3), A152C (%24.2), C169G (%21.2) A422C (%9.1), G145A (%6.1), A29G (%6.1), A424G (%3) ve T464G (%3) olmak üzere “missense” mutasyon şeklinde sekiz farklı nokta mutasyonu tespit edilmiştir. rpsA geninde en sık A636C (%42.9) sessiz mutasyonlar ve G1318A (%42.9) “missense” mutasyonlar; panD geninde ise C66G (%50) “nonsense” ve A145G (%50) “missense” mutasyonlar saptanmıştır. PZA dirençli izolatların genotiplendirilmesi sonucunda en sık karşılaşılan genotiplerin 17 (%36.9) izolat ile T1 kümesinde yer aldığı; bunu sırası ile 7 (%15.2) izolat ile Beijing, 6 (%13) izolat ile H3, 5 (%10.9) izolat ile TUR ve 4 (%8.7) izolat ile LAM 9 ailelerinin takip ettiği belirlenmiştir. Ayrıca ORPHAN ailesine ait 2 (%4.3) izolat; LAM TUR, LAM 2, LAM 7, T2, T5-RUS1 ailelerine ait birer izolat tespit edilmiştir. Çalışmamız, Türkiye’de PZA direncine neden olduğu tespit edilmiş pncA, rpsA ve panD gen mutasyonlarının tamamının araştırıldığı ilk çalışmadır. PZA direnci ile ilgili yapılan epidemiyolojik araştırmalar, direnç mekanizmasının aydınlatılmasına ve direncin saptanmasına yönelik hızlı tanı sağlayacak yöntemlerin geliştirilmesine önemli katkılar sağlayacaktır. |
| Anahtar Kelimeler |
| Makale Türü | Özgün Makale |
| Makale Alt Türü | SSCI, AHCI, SCI, SCI-Exp dergilerinde yayımlanan tam makale |
| Dergi Adı | Mikrobiyoloji Bulteni |
| Dergi ISSN | 0374-9096 |
| Dergi Tarandığı Indeksler | SCI-Expanded |
| Dergi Grubu | Q4 |
| Makale Dili | Türkçe |
| Basım Tarihi | 04-2022 |
| Cilt No | 56 |
| Sayı | 2 |
| Sayfalar | 191 / 205 |
| Doi Numarası | 10.5578/mb.20229801 |
| Makale Linki | http://dx.doi.org/10.5578/mb.20229801 |
| Atıf Sayıları |
