Yazarlar |
Fatih BÜYÜK
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Ediz Kağan Özgen
Türkiye |
Emin KARAKURT
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Reha COŞKUN
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Arş. Gör. Eray BÜYÜK
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Murat Özmen
Türkiye |
Serpil DAĞ
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Dr. Öğr. Üyesi Elif ÇELİK
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Aliye GÜLMEZ SAĞLAM
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Elif Karadeniz Pütür
Türkiye |
Mustafa Ulucan
Türkiye |
Dr. Öğr. Üyesi Hilmi NUHOĞLU
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Mitat ŞAHİN
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
Brucella melitensis, Campylobacter spp., Listeria spp., Chlamydophila abortus gibi bakteriyel ajanların neden olduğu infeksiyöz koyun abortları, koyun işletmelerinde önemli ekonomik kayıplara yol açarlar. Enzootik koyun abortlarına neden olan C. abortus ve sayılan diğer bakterilerin çoğu aynı zamanda bulaşıcı ve zoonotiktir. Doğru ve zamanında yapılan “iyi veteriner hekimlik” uygulamaları salgının idaresinde son derece önemli olup enfeksiyon kaynaklı ekonomik kayıpları minimum seviyeye indirmektedir. Bu çalışmada, Artvin ili Şavşat ilçesinde 850 Hemşin koyunu bulunan iki işletmede gözlenen infeksiyöz koyun abortlarının teşhis edilmesi ve salgının idaresi amaçlanmıştır. Hastalık, atık beş kuzuya ait fötal dokularda C. abortus DNA’sının konvansiyonel ve real-time PCR’ler ile saptanması ile teşhis edilmiştir. Teşhis, immunohistokimyasal yöntemlerle doğrulanmıştır. Salgın yönetimi kapsamında, atık yapan koyunlar ayıklanmış, 5 mL/koyun dozda oksitetrasiklin ile İ.M. yolla 24 saat arayla 5 defa sağaltılmış ve elden çıkarılıncaya kadar 3-4 hafta süresince beslenmiştir. Gebe koyunlara, ilk uygulama, 3 gün sonra ikinci uygulama ve 5 gün sonra üçüncü uygulama şeklinde İ.M. yolla 5 mL/koyun dozda oksitetrasiklin uygulanmıştır. Ayrıca bu hayvanlara 3 gün süresince 0.5 L suya 15 mL katılmak üzere aminoasit-mineral takviyesi de yapılmıştır. İlk ilaç uygulamasını takiben profilaktik amaçlı, 20 mg/kg c.a./gün dozda tetrasiklinin günde bir kez olmak üzere 3-5 gün süreyle içme sularına katılması tavsiye edilmiştir. Biyogüvenlik kapsamında, atık materyalleri sönmemiş kireçle kaplanarak toprağa 1.5 m derinlikte gömülmüş ve kontamine alanlar %0.5’lik çamaşır suyu ile günde bir kez olmak üzere 3 gün süreyle dezenfekte edilmiştir. Ulusal pazarda aşının olmayışı ve ileri gebe koyunlarda aşı uygulanması ile ilgili bazı endişelerden dolayı koruyucu bir aşılama yapılamamıştır. Koyun sürüleri doğum sezonu bitene kadar 4-5 hafta süreyle yakından takip edilmiştir. |
Anahtar Kelimeler |
Chlamydophila abortus | Hemsin sheep | Outbreak management | Savsat | Artvin | Turkey |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | SSCI, AHCI, SCI, SCI-Exp dergilerinde yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | KAFKAS UNIVERSITESI VETERINER FAKULTESI DERGISI |
Dergi ISSN | 1300-6045 |
Dergi Tarandığı Indeksler | SCI-Expanded |
Dergi Grubu | Q4 |
Makale Dili | İngilizce |
Basım Tarihi | 11-2020 |
Cilt No | 26 |
Sayı | 6 |
Sayfalar | 777 / 785 |
Doi Numarası | 10.9775/kvfd.2020.24380 |
Makale Linki | http://vetdergikafkas.org/uploads/pdf/pdf_KVFD_2748.pdf |
Atıf Sayıları | |
WoS | 2 |
SCOPUS | 2 |
TRDizin | 1 |
ResearchGate | 2 |
Google Scholar | 3 |