Yazarlar |
Prof. Dr. Emine ATAKİŞİ
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Ayla Özcan
Gazi Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
Çalışmada, dietilnitrozaminin karaciğer üzerindeki toksik etkilerinin belirlenmesi ve bu toksik etkilere bağlı olarak meydana gelebilecek oksidatif strese karşı omega-3 (ω-3) yağ asitlerinin koruyucu etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Materyal olarak yaklaşık 4 aylık ve 212±6,41 g olan 40 adet Wistar albino cinsi erkek rat kullanılmıştır. Ratlar, kontrol (periton içi tek doz % 0,9’luk NaCl çözeltisi), grup II (periton içi tek doz 150 mg/kg dietilnitrozamin), grup III (periton içi tek doz 150 mg/kg dietilnitrozamin ile derialtı 0,4 g/kg/gün ω-3 yağ asiti içeren balık yağı) ve grup IV (0,4 g/kg/gün derialtı ω-3 yağ asiti içeren balık yağı) olmak üzere dört eşit gruba ayrılmıştır. Yedi gün süren uygulamanın sonunda anestezi altında kalplerinden heparinli tüplere kan örnekleri alındıktan sonra öldürülen ratların karaciğer dokuları çıkarılarak %10’luk formaldehitte saklanmıştır. Alınan kan örneklerinden bir miktarı hiçbir işleme tabi tutulmadan tam kan olarak ayrılmıştır. Geriye kalan kanların plazmaları elde edilmiştir. Tam kanda redükte glutatyon, plazmada malondialdehit düzeyi ile adenozin deaminaz aktivitesi kolorimetrik olarak tayin edilmiştir. Plazma adenozin deaminaz aktivitesi ve tam kan redükte glutatyon düzeyi grup II ve III’te kontrol grubuna göre düşük (p<0,001), tam kan redükte glutatyon düzeyi grup III’te grup II’ye göre yüksek (p<0,001) bulunmuştur. Plazma malondialdehit düzeyinde grup II’de kontrol grubuna göre artış (p<0,001) tespit edilmiştir. Sonuç olarak dietilnitrozaminin toksik etkilerine bağlı olarak oksidatif stresi arttırabileceği, ω-3 yağ asitlerinin ise meydana gelen bu strese karşı lipit peroksidasyonunu önleyerek, redükte glutatyon gibi antioksidan moleküllerin miktarını arttırarak ve bir serbest radikal temizleyicisi gibi rol oynayarak koruyucu etki yapabileceği kanaatine varılmıştır. Dietilnitrozaminin adenozin deaminaz aktivitesinde meydana getirdiği azalmanın ω-3 yağ asitleri tarafından etkili bir şekilde önlenemediği, bu nedenle de bu konu üzerine daha ileri araştırmaların yapılmasının gerekli olduğu düşünülmüştür. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Türk Biyokimya Dergisi |
Dergi ISSN | 0250-4685 |
Dergi Tarandığı Indeksler | ulakbim |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 01-2005 |
Cilt No | 30 |
Sayı | 4 |
Sayfalar | 279 / 289 |