img
Adana ve Çevre İllerde Gözlenen Yıllık Maksimum Yağışların Bölgesel Frekans Analizi   
Yazarlar
Neslihan Seçkin
Çukurova Üniversitesi, Türkiye
Doç. Dr. Emre TOPÇU
Kafkas Üniversitesi, Türkiye
Özet
Hidrolik yapıların tasarlanması ve projelendirilmesinde yapının ekonomik ömrü boyunca yapıya gelecek maksimum taşkınların büyüklüklerinin ve meydana gelme frekanslarının güvenilir bir biçimde tahmin edilmesi büyük önem arz etmektedir. İstatistiksel bir metot olan bölgesel frekans analizi bu amaçla kullanılan yöntemlerden biridir. Bölgesel frekans analizi, sadece su yapılarının tasarımı sırasında etkili tahmin yapılmasında değil, aynı zamanda hidrolojik bilgi olmayan veya kısa süreli veriye sahip bölgelerde de tasarım parametrelerinin belirlenmesinde kullanılmaktadır. Bu çalışmada dağılım parametrelerini tahmin etmek için L-momentler tekniği kullanılarak Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM) ve Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından işletilen, Adana ve çevresindeki illerde bulunan, 53 adet yağış gözlem istasyonundan elde edilen ve kayıt süreleri 18 yıldan uzun olan istasyonların yıllık maksimum yağış değerlerine bölgesel frekans analizi uygulanmıştır. Bölgeselleştirme tekniği olarak, L-momentlere dayalı gösterge-taşkın metodu (Index Flood Method) kullanılmıştır. Elde edilen homojen bölgelere Genelleştirilmiş Normal, Genelleştirilmiş Ekstrem Değer, Genelleştirilmiş Lojistik, Genelleştirilmiş Pareto, Pearson Tip 3 dağılımları uygulanarak tekerrür periyoduna karşılık proje yağış değerleri elde edilmiştir. Noktalama pozisyonu formülü olarak literatürde yaygın olarak kullanılan Medyan, Hosking, Gringorten, Hazen ve Cunnane formülleri kullanılmıştır. Sonuçları karşılaştırmada hata ölçümü için 3 parametre kullanılmıştır. Bu üç parametre sırasıyla normalleştirilmiş mutlak hata (NAE), ortalama mutlak hata (MAE) ve ortalama karesel hatadır (RMSE). Hata ölçüm değerleri, Genelleştirilmiş Lojistik (GLO) dağılımının en yaklaşık sonucu verdiğini göstermiştir.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü SSCI, AHCI, SCI, SCI-Exp dergilerinde yayımlanan tam makale
Dergi Adı Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi
Dergi ISSN 1300-1884
Dergi Tarandığı Indeksler SCI-Expanded
Dergi Grubu Q4
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 12-2016
Cilt No 31
Sayı 4
Sayfalar 1049 / 1062
Doi Numarası 10.17341/gazimmfd.278460
Makale Linki http://dx.doi.org/10.17341/gazimmfd.278460
BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
Atıf Sayıları
TRDizin 7
Adana ve Çevre İllerde Gözlenen Yıllık Maksimum Yağışların Bölgesel Frekans Analizi

Paylaş