img
Ani’nin Dağ Keçisi Figürlü Sırsız Seramikleri   
Yazarlar
Doç. Dr. Muhammet ARSLAN
Kafkas Üniversitesi, Türkiye
Dr. Öğr. Üyesi Ahmet ŞEN
Kafkas Üniversitesi, Türkiye
Özet
Tarihî Arrân coğrafyasının batı sınırını oluşturan Ani, 1064 yılında Sultan Alparslan tarafından gerçekleştirilen Selçuklu fethiyle birlikte yeni bir döneme girmiştir. Bagratunî Hanedanlığı’ndan sonraki ikinci refah dönemini oluşturan Büyük Selçuklu hâkimiyeti, kentteki siyasi, ticari, sosyal ve sanatsal atılımların gerçekleştiği bir dönem olarak karşımıza çıkmaktadır. Burada devam eden arkeolojik kazılar, Ani’nin ikinci refah dönemini oluşturan 11. ve 12. yüzyıllardaki zengin sanatsal etkinliği ortaya koyması bakımından önemlidir. Özellikle kazılarda elde edilen seramik buluntuların zenginliği, bir yandan devrin nitelikli üslubunu ortaya koyarken öte yandan kentteki yaşama dair izlerle ilgili önemli ipuçları sunmaktadır. Seramik buluntulardan sırsız seramik parçalarının bir kısmı, üzerlerindeki figürlü bezemeleriyle ayrıca önemlidir. Büyük bir küpün gövdesini dolanan bordürleri oluşturan bu parçalarda silindirik mühür baskı tekniğiyle işlenmiş çeşitli hayvan figürleriyle birlikte insan betimlemeleri de vardır. Hayvan figürlerinin çoğunluğunu ise dağ keçisi figürleri oluşturmaktadır. Konar-göçer ilk Türk topluluklarından itibaren özellikle cesareti ve özgürlüğüyle nam salmış olan keçinin Ani seramiklerinde kendine yer bulması tesadüfi değildir. Genellikle hareket hâlinde, akıcı bir sahne içinde diğer hayvan figürleri yanı sıra insan ve bitki motifleriyle resmedilen dağ keçileri, Orta Çağ’daki Arrân Okulu’nun bir ürünü olarak değerlendirilmektedir. Ani’deki bu türden zengin seramik parçalarının varlığı, kentte bu okulu temsil eden muhtemel bir seramik fırınının varlığını da düşündürmesi açısından önemlidir. Bu çalışmada söz konusu figürlü süslemeler tanıtılarak Türk sanatı bağlamında değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü ESCI dergilerinde yayımlanan tam makale
Dergi Adı Art-Sanat Dergisi
Dergi ISSN 2148-3582
Dergi Tarandığı Indeksler SCOPUS
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 01-2023
Sayı 19
Sayfalar 1 / 25
Doi Numarası 10.26650/artsanat.2023.19.1108373
Makale Linki http://dx.doi.org/10.26650/artsanat.2023.19.1108373
BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
Atıf Sayıları
Ani’nin Dağ Keçisi Figürlü Sırsız Seramikleri

Paylaş