img
Kars ve Çevresinde Karaz Yerleşmeleri   
Yazarlar
Prof. Dr. Akın BİNGÖL
Kafkas Üniversitesi, Türkiye
Özet
Son Kalkolitik Çağ ile olgunlaşmaya başlayan ve tüm İlk Tunç Çağı boyunca varlığını devam ettiren Karaz Kültürü, Eski Yakındoğu'nun en uzun ömürlü kültürü görünümündedir. Karaz Kültürü, Transkafkasya, Doğu Anadolu, Nahçıvan, Kuzeybatı İran, Suriye-Filistin ve Levant topraklarına kadar yayılmıştır. Ancak kültürün çekirdek alanının Kura ile Aras nehirlerinin arası olduğu düşünülmektedir. Siyah açkılı metalimsi parlak keramik sanatı, kültür için belirleyici olup kırmızı astarlı ve kırmızımsı kahverengi ve siyah açkılı çift renkle keramik örnekleri de bulunmaktadır. Ağırlıklı olarak tarımcı olan kültür mensuplarının Tunç Çağı metalürjisi göz önüne alındığında ovalık alanlara yakın yerleşme tipolojisini benimsemiş olmaları dönemin siyasi konjünktürünün uygun olduğunu göstermektedir. Taş temelli, kerpiç duvarlı yapılar ile şekillenen mimari tarz, yuvarlak ve dörtgen planlara sahiptir. Son üç yıldan beridir yaptığımız sistematik araştırmalarla kültürün çekirdek topraklarında bulunan Kars ve yakın çevresinde Karaz Kültürü'nün yayılım alanı, yerleşim stratejisi/tipolojisi hakkında yeni bulgulara ulaşılmıştır. Bununla birlikte tespit edilen yayılım alanına paralel olarak kültürün merkezi olabilecek merkezlerin incelenmesi çalışmanın ana temasını oluşturmaktadır. Çalışmada ayrıca, tespit edilen merkezlerin, GPS koordinatlarıyla haritalandırılması yapılmış, sınırları çizilmiş coğrafi alan içerisindeki konumları, su ağı şebekeleri ve eski yollar ile bağlantılarının da analizi yapılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale
Dergi Adı Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Dergi ISSN 1307-5500
Dergi Tarandığı Indeksler TR DİZİN
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 12-2016
Sayı 18
Sayfalar 487 / 502
Doi Numarası DOI:10.9775/kausbed.2016.026
Atıf Sayıları
TRDizin 4
Kars ve Çevresinde Karaz Yerleşmeleri

Paylaş