| Yazarlar |
Turgay Han
Ordu Üniversitesi, Türkiye |
Prof. Dr. Gencer ELKILIÇ
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
|
Nilüfer Aybirdi
|
| Özet |
| İnsanlar arasında yakın veya uzak ilişkiyi gösteren hitap biçimleri farklı bağlamlarda sıklıklaaraştırılmıştır. Ancak, eşlerin birbirlerine olan hitap biçimleriyle ilgili sosyo-edimsel çalışmaTürkiye’de yok denecek kadar azdır. Bütün bunlara bağlı olarak bu çalışmada Türkiye’de Kars ilindeyaşayan ve rastgele yöntemle seçilmiş gönüllü 207 evli çiftin eşlerine karşı kullandıkları hitap biçimlerinindeğişik ortamlara göre değişip değişmediği araştırılmıştır. Katılımcıların seçiminde evli olmave çocuk sahibi olma, şehirde veya köyde yaşama ve akrabalarının olması kriterleri uygulanmıştır.Konuyla ilgili veri toplamak için alan taramasına göre araştırmacılarca hazırlanan iki bölümden oluşananket kullanılmıştır. Ayrıca çeşitli ortamlara göre eşlerin birbirlerine nasıl hitap ettiklerini tespitetmek için dört adet ucu açık soru sorulmuştur. Çalışmanın sonucunda hem köy hem de şehirdeyaşayanların eşlerine yalnızken en çok isimleriyle ve sevgi sözleriyle hitap ettikleri, ancak şehirdeyaşayanların eşlerine sevgi sözcüklerini köydekilere göre daha çok kullandıkları belirlenmiştir. Ayrıcakadınların erkeklere nispeten sevgi sözcüklerini daha çok tercih ettiği, erkeklerin eşlerine isimleriylehitap etmeyi daha çok tercih ettikleri, hem kadınlar hem erkeklerin eşlerine çocuklarının yanlarındaykenen çok isimleriyle, sevgi ve saygı sözleriyle hitap ettiği belirlenmiştir. İlaveten çalışma, erkeklerisim ve saygı sözüyle kadınlar ise sevgi sözüyle hitap etmeyi daha çok tercih ettiklerini ve şehirdeyaşayanların eşlerine isimlerini, sevgi ve saygı sözcüklerini köydekilere göre daha çok kullandıklarınıgöstermiştir. Eşlerin kayınvalide, kayınbaba ve arkadaş gruplarının yanındayken en çok isimleriyle vesevgi ve saygı sözleriyle hitap ettikleri, erkeklerin isim ile hitap etmeyi kadınlara göre daha çok tercihettikleri görülmüştür. Bu duruma ek olarak, hem köyde hem de şehirde yaşayanlar eşlerine kayınbabave kayınvalidelerinin yanındayken ve arkadaş gruplarının yanındayken en çok isimleriyle ve sevgisaygısözleriyle hitap ettiklerini, ancak şehirde yaşayanların eşlerine isimlerini köydekilere göre dahaçok kullandıkları anlaşılmıştır. Ayrıca yaş, cinsiyet, sosyal statü ve samimiyet gibi birkaç faktörünhitap biçimlerinin kullanımını etkilediğini ortaya çıkmıştır. Kısaca bağlam, eşlere hitabı çok yönlü vedoğrudan etkilemektedir. |
| Anahtar Kelimeler |
| Makale Türü | Özgün Makale |
| Makale Alt Türü | SSCI, AHCI, SCI, SCI-Exp dergilerinde yayımlanan tam makale |
| Dergi Adı | Milli Folklor Dergisi |
| Dergi ISSN | 1300-3984 |
| Dergi Tarandığı Indeksler | AHCI |
| Makale Dili | Türkçe |
| Basım Tarihi | 09-2019 |
| Cilt No | 31 |
| Sayı | 123 |
| Sayfalar | 166 / 176 |
