| Yazarlar |
Prof. Dr. Erhan GÖKÇE
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Prof. Dr. Ali Haydar KIRMIZIGÜL
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Prof. Dr. Onur ATAKİŞİ
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
Hidayet Metin Erdoğan
Kafkas Üniversitesi, Türkiye |
| Özet |
| Bu çalışma Karsta iki sürüde 2009 kuzulama sezonunda doğan kuzularda doğum ağırlığı, cinsiyet, doğum tipi, kuzulama sezonu, anne doğum sayısı ve sağlığının neonatal (yaşamın ilk 4 haftası) ve sonraki (yaşamın ilk 5-12 haftalık kısmı) dönemlerde hastalık ve ölümler üzerine etkisinin incelenmesi amacıyla tasarlandı. Doğum ağırlığı, cinsiyet, doğum tipi ve kuzulama sezonu ve anne doğum sayısı ve sağlık durumu içeren risk faktörlerinin göre hastalık veya ölüm oran ve risk farklılıklarını belirlemek için EPI INFO 6 kullanıldı. Tüm karşılaştırmalarda önemlilik seviyesi P<0.05 olarak kabul edildi. Düşük doğum ağırlığı grubunda olan kuzuların hem neonatal hastalık ve ölüm oranları (sırasıyla %33.3 ve %48) hem de riskleri orta doğum ağırlığı (hastalık için %18.9, X2=10.4, OR=3.9 ve ölümler için %1.6, X2=32.5, OR=30) ve yüksek doğum ağırlığı (hastalıklar için %9.8, X2=26.9, OR=8.5 ve ölümler için %1.2, X2=46.5, OR=42.7) gruplarına göre önemli seviyede (sırasıyla P<0.01 ve P<0.001) yüksek bulundu. Kış sezonunda doğan kuzuların neonatal ölüm oran (%9.2) ve riski ilkbahar sezonunda doğanlara göre (%1.8, X2=9.6, ve OR=5.5) önemli seviyede (P<0.01) yüksek bulundu. İlk doğumunu yapan annelerden doğan kuzuların neonatal hastalık oran (%29.6) ve riski 2. (%13.9, X2=6.4, OR=2.6) ve 3. doğumunu (%11.1, X2=7.8, OR=3.3) yapan annelerden doğan kuzulara göre önemli seviyede (sırasıyla P<0.05 ve P<0.01) yüksek bulundu. Benzer şekilde, ilk doğumunu yapan annelerden doğan kuzularının neonatal ölme oranı (%14.8) ve riski 2. (%2.9, X2=9.3, O=5.7), 3. (0%, X2=14.1) ve 4. (%2.4, X2=4.2, OR=6.9) doğumunu yapan annelerden doğan kuzulara göre önemli seviyede (sırasıyla P<0.001, P<0.001 ve P<0.05) yüksek bulundu. Herhangi bir hastalığa maruz kalan annelerden doğan kuzuların neonatal hastalanma oranı (%64.7) ve riski sağlıklı olan annelerden doğan kuzulara göre (%13.8, X2=30.38, OR=11.4) önemli seviyede (P<0.001) yüksek bulundu. Bu çalışmada kuzu hastalık ve ölümleri için en önemli risk faktörlerinin doğum sezonu, anne doğum sayısı, doğum ağırlığı ve annenin sağlık durumunun olduğu sonucuna varılmıştır. Bu nedenle, bu faktörler üzerine odaklanarak zamanında sağlık ve sevk-idare önlemlerinin sağlanması kuzu hastalık ve ölüm oranlarını azaltmak için gereklidir. |
| Anahtar Kelimeler |
| Makale Türü | Özgün Makale |
| Makale Alt Türü | SSCI, AHCI, SCI, SCI-Exp dergilerinde yayımlanan tam makale |
| Dergi Adı | Kafkas Universitesi Veteriner Fakultesi Dergisi |
| Dergi ISSN | 1300-6045 |
| Dergi Tarandığı Indeksler | SCI-Expanded |
| Makale Dili | İngilizce |
| Basım Tarihi | 01-2013 |
| Cilt No | 19 |
| Sayfalar | 153 / 160 |
| Doi Numarası | 10.9775/kvfd.2012.8440 |
| Makale Linki | http://vetdergi.kafkas.edu.tr/extdocs/2013_A/A153-A160.pdf |
| Atıf Sayıları | |
| TRDizin | 7 |
